Đặc sản bánh cáy làng Nguyễn

Bánh cáy là một loại bánh truyền thống có nguồn gốc từ làng Nguyễn, một trong những làng nghề đặc sản nổi tiếng của Việt Nam. Với hương vị đậm đà và đa dạng, bánh cáy là món quà tinh thần đầy ý nghĩa của người dân địa phương. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng Tây Bắc TV tìm hiểu về đặc sản bánh cáy làng Nguyễn và những điều thú vị xung quanh.

Nội dung bài viết

Lịch sử hình thành của đặc sản bánh cáy làng Nguyễn

Thời kỳ đầu: Từ nguyên liệu đơn giản đến món quà thượng lưu

Làng Nguyễn nằm ở huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh, miền Trung Việt Nam. Đây được coi là trung tâm sản xuất và tiêu thụ bánh cáy của cả nước. Theo các cụ già trong làng, bánh cáy đã được chế biến từ thời kỳ cổ đại, khi người dân tại đây bắt đầu trồng cây mía và sản xuất đường sạch. Từ đó, người dân trong làng đã quen thuộc với việc chế biến các loại bánh từ đường, trong đó có bánh cáy.

Ban đầu, bánh cáy là một loại bánh đơn giản, được làm từ bột gạo, đường và nước cốt mía. Người ta nhào bột, cắt thành hình vuông và cho vào lò để nướng cho đến khi bánh chín. Tuy nhiên, không ai biết chính xác người đầu tiên tìm ra công thức này và mang nó đến với làng Nguyễn. Một điều chắc chắn là bánh cáy đã trở thành món ăn phổ biến trong gia đình và còn được dùng làm quà tặng cho những người thân yêu.

Từ món ăn đơn giản của người dân miền Trung, bánh cáy đã dần trở thành một món quà thượng lưu. Điều này bắt nguồn từ cuộc thi ‘Bánh cáy ngon toàn quốc’ diễn ra vào những năm 1930 tại Huế. Những chiếc bánh cáy được trưng bày tại cuộc thi này đều là những sản phẩm được chế biến theo công thức đặc biệt, từ nguyên liệu cao cấp và đặc sản của làng Nguyễn. Trong cuộc thi, bánh cáy làng Nguyễn đã giành giải thưởng cao nhất và trở thành món ăn nổi tiếng trong giới quý tộc.

Từ sự phát triển đến danh tiếng vươn xa

Từ sự thành công của cuộc thi ‘Bánh cáy ngon toàn quốc’, bánh cáy làng Nguyễn đã trở thành một đặc sản nổi tiếng trên khắp Việt Nam. Nhiều người dân trong làng đã chuyển sang làm nghề sản xuất bánh cáy, góp phần vào sự phát triển kinh tế và xóa đói giảm nghèo cho cộng đồng.

Mỗi hàng năm, vào dịp Tết Nguyên đán, các cửa hàng bán bánh cáy được mở ra và thu hút rất đông du khách đến mua. Ngoài ra, bánh cáy cũng được xuất khẩu đi nhiều nước trên thế giới thông qua các gian hàng tại các hội chợ ẩm thực quốc tế.

Với sự phát triển đầy ấn tượng, bánh cáy làng Nguyễn không chỉ là một sản phẩm đặc sắc của miền Trung Việt Nam mà còn trở thành niềm tự hào của cả đất nước.

Công thức và cách làm bánh cáy làng Nguyễn

Nguyên liệu và công thức

Bánh cáy làng Nguyễn có hai loại là bánh cáy đen và bánh cáy trắng. Đối với bánh cáy đen, nguyên liệu chủ yếu bao gồm đường đen, bột gạo, dầu mè, vỏ quýt và nước cốt dừa. Còn bánh cáy trắng, lại được làm từ đường trắng, bột gạo, nước cốt dừa, mè rang và một ít muối. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà có thể thêm hoặc bớt một số nguyên liệu như giấm, bột gừng hay bột ngũ vị hương.

Để tạo ra một chiếc bánh cáy thơm ngon, đòi hỏi người làm phải có kinh nghiệm và kỹ năng chế biến tinh tế. Bánh cáy được làm hoàn toàn bằng tay và không cần sử dụng máy móc, do đó, mỗi chiếc bánh cáy đều có hương vị và hình dáng riêng biệt.

Các bước làm bánh cáy đen

Để làm một chiếc bánh cáy đen, người làm phải tốn khá nhiều công sức và thời gian. Dưới đây là các bước cơ bản để có được một chiếc bánh cáy hoàn hảo:

Bước 1: Làm nước cốt dừa: Lấy một quả dừa non, bỏ nước ra và lấy phần cứng bên trong để lấy nước cốt dừa. Sau đó, cho vào một chén đựng, xếp thêm rau câu và đun sôi cho đến khi nước cốt dừa và rau câu tan chảy thành một hỗn hợp nhớt. Đây chính là bí quyết giúp bánh cáy có vị ngọt thanh và không bị khô khi nướng.
Bước 2: Làm đường đen: Cho đường trắng vào một nồi và đun sôi đến khi nước sôi bùng bật. Tiếp theo, thêm vào một ít nước mía và các loại gia vị như mè rang hay vỏ quýt để tạo màu đen cho đường. Khi nước đường sánh lại, nhồi thành từng khúc to bằng tay và để nguội.
Bước 3: Nhào bột gạo với đường đen đã làm sẵn trong bước trước. Sau đó, dùng một chiếc giấy gạch cắt thành các khúc nhỏ hình vuông hoặc tròn tùy ý. Để bánh cáy không bị dính vào tay khi làm, có thể cho vào tay một ít dầu ăn hoặc mỡ heo trước khi nhào bột.
Bước 4: Nướng bánh: Cho các khúc bánh vào vỉ nướng và quét lớp dầu ăn hoặc mỡ heo lên mặt bánh để tạo độ bóng vàng. Sau đó, cho vào lò nướng với nhiệt độ khoảng 160 độ C và để bánh chín trong vòng 15 phút. Khi bánh đã vàng đều hai mặt, tắt lò và để bánh nguội. Lúc này, bánh cáy đã sẵn sàng để được thưởng thức.

Hương vị và cách sử dụng bánh cáy làng Nguyễn

Hương vị đặc biệt của bánh cáy làng Nguyễn

Bánh cáy làng Nguyễn có hương vị đặc trưng của các nguyên liệu chính như đường, bột gạo, nước cốt dừa và mè rang. Sự kết hợp hoàn hảo giữa vị ngọt, béo của đường và nước cốt dừa với vị thơm của mè rang đã tạo nên một hương vị đậm đà khó có thể quên. Đặc biệt, khi được ăn nóng, bánh cáy sẽ còn thêm mềm và dai, làm cho thực khách cảm nhận được sự ngọt ngào và thơm ngon.

Cách sử dụng bánh cáy

Bánh cáy là món ăn không chỉ dành cho gia đình mà còn được dùng trong những dịp lễ tết hay quà biếu cho người thân, bạn bè. Thông thường, bánh cáy được đóng gói trong các túi nilon hoặc hộp giấy rất đẹp mắt và có giá thành phải chăng. Trong mỗi túi hay hộp đều có từ 10-15 chiếc, tùy theo yêu cầu của khách hàng.

Để thưởng thức bánh cáy, chỉ cần mở bao bì và ăn luôn hoặc có thể cho vào lò nướng để làm nóng lại trước khi dùng. Bánh cáy có thể kèm với một ly cà phê hoặc trà đậm đà, tạo nên một buổi chiều thanh tịnh và thưởng thức đầy đủ hương vị của miền Trung.

Những câu chuyện thú vị xung quanh bánh cáy làng Nguyễn

Bánh cáy và ngày Tết Nguyên đán

Trong cuộc sống hàng ngày, bánh cáy làng Nguyễn đã trở thành món ăn quen thuộc và không thể thiếu trong những dịp lễ tết như Tết Nguyên đán. Theo truyền thống, mỗi gia đình khi chuẩn bị cho ngày Tết đều phải mua ít nhất một túi bánh cáy làm quà biếu cho khách đến chơi nhà. Đây được coi là một cách để chủ nhà thể hiện lòng tri ân và sự khoan dung đối với khách.

Ngoài ra, bánh cáy còn có ý nghĩa may mắn, trường thọ và giàu sang trong năm mới. Chính vì vậy, mỗi khi đón Tết, người dân đặc biệt chú ý đến việc làm bánh cáy để tặng và cúng thần gia tiên.

Chuyện về ‘bánh cáy vàng’

Ở làng Nguyễn, có một loại bánh cáy được gọi là ‘bánh cáy vàng’ do có màu vàng óng ánh. Để có được màu vàng này, người làm bánh phải trộn thêm vào bột gạo một ít nước hoa vàng hoặc nước sơn. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, lý do ban đầu của việc tạo ra ‘bánh cáy vàng’ là do thiếu hụt nguyên liệu đen cho bánh cáy trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.

Thời điểm đó, người dân không có đủ đường đen để làm bánh cáy nên đã phải thay thế bằng màu vàng, sau đó trở thành một biểu tượng tượng trưng cho sự kiên cường và sáng tạo của người dân miền Trung Việt Nam.

Các sản phẩm khác của làng Nguyễn

Ngoài bánh cáy, làng Nguyễn còn nổi tiếng với các sản phẩm ẩm thực khác như bánh mè, bánh chưng, bánh tét, bánh phu thê và cả các loại rượu truyền thống như nước mắm cái, rượu canh hay rượu đế. Tất cả đều được làm từ các nguyên liệu tươi ngon và theo công thức riêng của làng.

Trong đó, bánh mè cũng là một sản phẩm đặc biệt của làng Nguyễn. Bánh mè có hình dáng giống như chiếc bánh cáy nhưng không có lớp vỏ bánh ngoài cùng. Bánh mè có hương vị đậm đà hơn bánh cáy và được dùng trong các dịp lễ tết hoặc khi tiếp khách. Điểm khác biệt giữa bánh mè và bánh cáy chính là các nguyên liệu được sử dụng. Ngoài đường, bôt gạo và nước dừa, bánh mè còn có thêm các loại hạt như đậu đen, đậu xanh và mè rang, tạo nên một hương vị đặc trưng không thể nhầm lẫn.

> Xem thêm: Giới thiệu về bánh cáy làng Nguyễn

Giới thiệu về bánh cáy làng Nguyễn

Kết luận

Như vậy, bánh cáy làng Nguyễn không chỉ là một món truyền thống ngon miệng mà còn chứa đựng nhiều giá trị văn hóa và lịch sử. Qua quá trình làm bánh và cách sử dụng, ta có thể thấy sự tâm huyết và kỹ thuật của người làm bánh đến từng chi tiết nhỏ nhất. Hương vị đặc biệt của bánh cáy cũng là điểm nhấn khiến món ăn này trở nên đặc biệt và được yêu thích.

Ngoài ra, bánh cáy còn gắn liền với những câu chuyện thú vị xung quanh cuộc sống và văn hóa của người dân làng Nguyễn. Từ việc làm bánh cho ngày Tết đến chuyện ‘bánh cáy vàng’ đều thể hiện sự sáng tạo và ý nghĩa sâu sắc của mỗi chiếc bánh. Không chỉ có bánh cáy, làng Nguyễn còn sản xuất nhiều loại bánh và đặc sản khác, tạo nên sự đa dạng và phong phú trong ẩm thực truyền thống của Việt Nam.

Với những điều này, bánh cáy làng Nguyễn không chỉ là một món ăn ngon mà còn là biểu tượng của sự đoàn kết, truyền thống và lòng hiếu khách của người dân miền Trung. Hy vọng rằng qua bài viết này, bạn đã hiểu thêm về bánh cáy làng Nguyễn và có thêm niềm đam mê với ẩm thực truyền thống của đất nước. Hãy cùng khám phá và thưởng thức những hương vị đặc trưng này để trải nghiệm văn hóa và lịch sử phong phú của Việt Nam.