Thịt nướng mác khén hạt dổi là một món ăn mang đậm văn hóa ẩm thực tây bắc. Món ăn này thường chọn lợn cắp nách, giống lợn ỉ bản được người dân nuôi thả tự nhiên. Vì vậy thịt lợn rất thơm ngon, khi nướng được kết hợp với các loại gia vị có sẳn ở núi rừng tạo nên một nét riêng biệt chỉ có ở tây bắc mới có
Hôm nay Tây Bắc TV chia sẽ cùng quý bạn những bí quyết làm nên món ăn này.
Gia vị đặc trưng tây bắc
Mỗi khi du khách đến Tây Bắc, du khách sẽ nghĩ đến ngay những danh lam thắng cảnh của những ngọn núi cao, những cánh rừng hùng vĩ làm xao xuyến lòng người, du khách cũng thưởng thức những món ăn dân tộc rất phong phú và đặc sắc khó quên.
Nếu là một người yêu thích nét băn hóa ẩm thực Tây Bắc, chắc hẳn bạn sẽ không còn xa lạ với món thịt nướng mắc khén hạt dổi.
Thịt nướng mắc khén hạt dổi là một món ăn rât dân dã và đậm đà bẳn sắc vùng cao vô cùng độc đáo bởi được kết hợp của hai loại gia vị chỉ có ở tây bắc đó là hạt mắc khén và hạt dỗi.
Hạt Mắc Khén
Người dân ở các địa phương tây bắc tìm cây khén trong rừng để lấy hạt. Cây khén là một loại cây nổi tiếng ở vùng núi tây bắc của nước ta như: Yên Bái, Lào Cai, Lai Châu, Hà Giang. Là loại cây mọc ở trong các cánh rừng nguyên sinh.
Hạt mắc khén là hoàn toàn có trong tự nhiên, là linh hồn của ẩm thực Tây Bắc có mùi thơm dịu nhẹ rất dễ chịu. Có độ cay vừa phải và hơi tê tê, không cay như ớt. Hạt mắc khén chỉ tạo cảm giác hơi cay tê nơi đầu lưỡi khi ăn.
Ngoài việc sử dụng hạt mắc khén làm hương vị độc đáo, thì hạt mắc khén còn có nhiều tác dụng khác. Nếu thường xuyên sử dụng có sức đề kháng tốt hơn, chống chọi lại các vi gây bệnh, góp phần điều trị đầy hơi, dạ dày, thấp khớp, giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh hơn.
Như vậy hạt mắc khén còn chứa hàm lượng dinh dưỡng cao và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Hạt mắc khén không chỉ là gia vị độc đáo mà nó còn là vị thuốc.
Người dân địa phương thường sử dụng hạt mắc khén để tẩm ướp các món ăn như thịt gà nướng, cá nướng, gia vị để làm thịt sấy đặc biệt là chế biến món thịt nướng mắc khén hạt dổi hoặc để pha chế nước chấm.
Hạt Dổi
cây dổi rừng là một loại cây thân gỗ, dáng thẳng đứng, ít cành và rất cao. Có hai loại cây dổi, một loại cây dỗi chỉ lấy gỗ làm nhà, hạt rất cứng và có mùi hắc, nên gọi là dổi tẻ. Còn một loại cây dổi cho hạt thơm để làm gia vị gọi là dổi nếp.
Hàng năm vào tháng 10 và 12, người dân các dân tộc tây bắc vào rừng để thu hoạch hạt dổi. Khi hạt của cây dổi đã chín và rụng xuống đất thì người dân dắt tay nhau lên rừng thu hoạch hạt dổi về làm gia vị cho các món ăn.
Hạt dỗi được xem là loại gia vị ‘’vàng đen’’ ở tây bắc. Sau khi thu hoạch được thì người ta đem hạt dổi đi phơi khô.
Điều đặc biệt hạt dổi chỉ thích hợp để nướng trong than củi thì có mùi thơm đặc trưng riêng chứ không nên rang. sau khi hạt dổi nướng trên than hồng thì hạt sẽ nở căng ra, có mùi thơm bốc lên ngào ngào, đem hạt dổi vừa nướng xong đi giã nhỏ để sử dụng.
Ẩm thực Tây Bắc rất tinh tế ở chỗ kết hợp hòa quyện giữa các nguyên liệu với hai loại gia vị mắc khén và hạt dổi tạo ra được mùi vị đặc trưng nhất trong văn hóa ẩm thực Tây Bắc. Để chế biến món thịt nướng mắc khén hạt dổi thì không thể thiếu được hạt dỗi.
Mắc khén giã ra và trộn với hạt dổi thường được sử dụng để làm gia vị nước chấm, tẩm ướp thịt nướng, cá nướng, thịt lợn rang, thịt gác bếp đặc biệt là món làm thịt nướng mắc khén hạt dổi. Nhờ có loại gia vị này mà món ăn trở nên ngon và hấp dẫn hơn.
Cách làm thịt nướng mắc khén hạt dổi
Bước 1 Nguyên liệu:
Theo kinh nghiệm của đồng bào dân tộc tây bắc thì để làm thịt nướng mắc khén hạt dổi thơm ngon chuẩn vị phải chọn thit lợn sạch là loại lợn ỉ của bà con trong bản, hay còn gọi là lợn lửng, lợn mán. Chọn phần thịt ba chỉ, thịt vai hoặc sườn là ngon nhất.
Số lượng tùy thuộc và số người sử dụng.
Gia vị: Hạt mắc khén, hạt dổi với tỷ lệ mối loại khoảng 40 gram cho 1kg thịt
Hành khô, ớt, lá móc mật, húng dũi, lá chanh.
Mì chính, bột canh, hạt nêm, nước mắm ngon.
Chia hạt dổi và hạt mắc khen làm 2 phần, sao cho 1 phần dùng để ướp, còn lại để làm nước chẩm chéo để chấm thịt.
Bước 2 Ướp thịt:
Thái thịt lợn sau khi mua về thì bạn đem rửa sạch và thái thành các miếng vuông vừa ăn.
Cho thịt vào chậu hoặc xoong để ướp gia vị.
Ướp thịt với hạt mắc khén, hạt dổi đã giã nhỏ, tùy theo số lượng thịt.
Hạt nêm, nước mắm, nhỏ bột canh, mì chính vừa đủ.
Hành khô, xả băm nhỏ, ớt thải nhỏ.
Trộn đều thịt với các gia vị ướp trong khoảng 35p – 40p cho gia vị thịt thấm đều vào thịt.
Bước 3 Xiên thịt để nướng
Thịt sau khi ướp đủ thời gian thì tiến hành Xiên thịt để nướng
Bạn nên dùng xiên tre hoặc có thể dùng xiên thép không gỉ để xiên thịt, khi xiên cứ 2 miếng thịt là kẹp 1 lá móc mật, lần lượt như vậy xiên cho đến khi hết thịt .
Nếu không có xiên bạn cũng có thể dùng vĩ để kẹp thịt, bạn cũng kẹp cả thịt và lá móc mật.
Mách nhỏ: Để xiên tre trong lúc nướng không bị cháy, bạn ngâm xiên qua nước hoặc dùng xiên tre tươi!
Bước 4 Tiến hành thực hiện thịt nướng mắc khén hạt dổi
Bạn sử dụng than củi để nướng, khi nướng thị thì liên tục trở mặt để thịt được chín đều mà không bị cháy và có màu đẹp mắt.
Nếu không có xiên, bạn có thể kẹp thịt vào vỉ, thì lúc nướng cho gần chín thịt mới cho lá móc mật vào để tránh lá bị cháy.
Ưu điểm của thịt nướng mắc khén hạt dổi là thịt sẽ mềm, ngọt và không bị dai. Với sự kết hợp hài hòa của các loại gia vị tạo nên một mùi thơm đậm đà, quyến rủ và kích thích khứu giác cực kỳ thơn ngon.
Dùng các gia vị như mắc khén, hạt dổi, mùi tàu, mùi ta, húng dũi… để làm chẩm chéo
Thành phẩm
Thịt nướng mắc khén hạt dổi thơm lừng, mang đậm hương vị và nét ẩm thực riêng của vùng núi Tây Bắc.
Thịt nướng mềm ngọt, cay cay, tê tê của hạt mắc khen, bạn chấm cùng với nước chấm chẩm chéo đặc trưng mang đến cho thực khách một hương vị mới lạ, thơm ngon khó cưỡng.
Thưởng thức thịt nướng mắc khén hạt dổi cùng một số rau ăn sống hái từ rừng, cùng vài chén rượu ngô thơm nồng thì bạn sẽ không quên mỗi khi đến với tây bắc. .
Cách làm chẩm chéo
Để thưởng thức món thịt nướng mắc khén hạt dổi chuẩn vị tây bắc thì không thể thiếu được nước chấm chẩm chéo.
Nguyên liệu làm chẩm chéo
Hạt mắc khén
Hạt dổi
Rau bạc hà, rau mùi, rau mùi tàu, lá chanh, quả chanh
Gừng tươi, ớt tươi, củ tỏi, củ sả
Muối, mì chính
Chế biến chẩm chéo
Cách làm nước chấm chẩm chéo cơ bản rất đơn giản, bạn cho tất cả các nguyên liệu đã chuẩn bị cùng muối vào cối rồi giã cho thật nhuyễn là xong.
Sau đó chế thêm một ít nước lọc và và cho thêm nước cốt chanh là được một loại nước chấm chuaamr vị tây bắc.
Thành phẩm
Chẩm chéo chuẩn vị Tây Bắc là mang hương vị thơm nồng đặc trưng của các loại gia vị có sẳn trong tự nhiên như hạt mắc khén, hạt dổi, sả, gừng, lá chanh hoà quyện với một chút vị cay nồng của ớt, cùng vị thanh mát của các loại rau.
Chẩm chéo chấm cùng các loại rau luộc, măng luộc, thịt luộc đặc biệt là không thể thiếu để thưởng thức món thịt nướng mắc khén hạt dổi. Tạo cho món ăn thêm vị đậm đà.
Với việc chia sẽ kinh nghiệm chế biến món thịt nướng mắc khén hạt dổi của đồng bào các dân tộc vùng núi tây bắc vừa cung cấp trên. Tây Bắc TV hy vọng sẽ giúp bạn có thềm nhiều bí quyết để chế biến các món ăn món ngon, lạ miệng. Chúc các bạn thành công và vui vẻ bên gia đình cũng những bữa tiệc vui.
Liên hệ Tây bắc TV
Địa chỉ: 264 Trần Hưng Đạo phường Đoàn Kết thành phố Lai Châu tỉnh Lai Châu
Điện thoại: 0378308666
MINH PHONG