Cây hà thủ ô trắng là một vị thuốc có tác dụng bổ máu, bổ can thận, công dụng của cây hà thủ ô trắng cũng không kém gì hà thủ ô đỏ.
Trong bài viết này, Tây Bắc TV cũng sẽ cùng bạn tìm hiểu về cây hà thủ ô trắng nhé.
Cây hà thủ ô trắng (tên khoa học: Tabebuia rosea) là một loài cây cảnh rất đẹp với những bông hoa màu hồng tím nổi bật. Những đặc tính độc đáo của cây đã giúp nó trở thành một trong những loại thực vật phổ biến nhất trong các khu vườn, công viên và các không gian xanh khác. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn các thông tin chi tiết về cây hà thủ ô trắng, bao gồm lịch sử, đặc điểm, sinh trưởng và chăm sóc của nó.
Mô tả cây hà thủ ô trắng
Cây hà thủ ô trắng còn có tên gọi khác là Dây sữa bò, Củ vú bò, Mã liên an, Khâu nước, Dây mốc, Cây sừng bò. Tên khoa học là Streptocaulon juventas (Lour.) Merr. hoặc Tylophora juventas Woodf. Thuộc họ Thiên lý (Asclepiadaceae)
Cây hà thủ ô trắng
Hà thủ ô trắng là một loại dây leo dài từ 2 đến 5m. Thân và cành màu hơi đỏ hay nâu đỏ, có rất nhiều lông, khi già thì nhẵn dần. Lá mọc đối, hình mác dài, đầu nhọn, đáy tròn hoặc hơi hình nón cụt, có lông mịn và nhiều ở mặt dưới, mặt trên cũng có lông ngắn hơn. Phiến lá dài 4-14cm, rộng 2- 9cm, cuống lá dài 5-8cm cũng có nhiều lông.
Hoa màu nâu nhạt hoặc vàng tía mọc thành xim, rất nhiều lông. Quả đại tách đôi ngang ra trông như sừng bò (do đó có người gọi là cây sừng bò). Quả hình thoi, màu xám nhiều lông, dài 711 cm, rộng 8mm. Hạt dẹt, phồng ở lưng, dài 5-7mm, rộng 2mm, có chùm lông mịn dài 2cm.
Vì cây hà thủ ô trắng có nhiều lông trông như mốc cho nên có nơi còn gọi là dây mốc.
Toàn cây bấm thân, lá, quả non chỗ nào cũng ra thứ nhựa trắng như sữa cho nên có tên cây sữa bò.
Dược liệu cây hà thủ ô trắng
Rễ nạc hình trụ, đường kính 1 cm đến 3 cm. Mặt ngoài màu nâu nhạt đến nâu xám, có nếp nhăn và rãnh dọc, có nhiều lỗ vỏ nằm ngang và những vết tích của rễ con còn sót lại. Mặt cắt ngang có màu trắng ngà đến màu vàng nâu nhạt, nhìn thấy rõ tầng phát sinh libe-gỗ. Vị hơi đắng, có nhiều bột.
Thu hái và bào chế
Thu hái quanh năm, đào lấy rễ củ về rửa sạch, thái lát, phơi hoặc sấy khô. Có thể ngâm nước vo gạo 12 giờ rồi phơi hay sấy khô.
Công dụng và liều dùng cây hà thủ ô trắng
Công dụng
Dược liệu này có công dụng bổ huyết, bổ can thận.
Chủ trị: Huyết hư thiếu máu, da xanh gầy, tóc bạc sớm, yếu sinh lý, kinh nguyệt không đều, đau nhức gân xương.
Có nơi còn dùng củ và thân lá của cây để chữa cảm sốt, cảm nắng, sốt rét. Có người còn dùng dây sắc lấy nước cho phụ nữ sinh đẻ thiếu sữa uống cho có thêm sữa. Cây lá cũng được dùng đun nước tắm và rửa để chữa lở ngứa. Người ta còn dùng củ chữa cơn đau dạ dày.
Liều dùng
Ngày dùng từ 12 g đến 20 g, dạng thuốc sắc.
Các thầy thuốc Việt Nam coi vị Hà thủ ô trắng có cùng một công dụng với hà thủ ô đỏ. Các Công ty dược liệu vẫn thu mua và bán chung với hà thủ ô đỏ. Trong các đơn thuốc thường dùng một nửa hà thủ ô đỏ, một nửa hà thủ ô trắng. Có khi để nguyên không chế biến mà dùng. Nhưng cũng có khi chế biến như đối với hà thủ ô đỏ. Liều và cách dùng cũng giống như hà thủ ô đỏ.
Phương thuốc kinh nghiệm
Thuốc bổ
Bồi dưỡng cơ thể, tăng cường sức lực, chữa đau lưng mỏi gối, giúp ăn ngủ được.
Đậu đen 50g, đậu đỏ 10g, Đỗ trọng dây 50g, Ráng bay 15g, Củ sen 50g, Bố chính sâm 15g, Hà thủ ô trắng (sao muối) 50g, Phục linh 15g. Các vị hiệp chung, tán làm viên hoàn, mỗi lần uống 3g, ngày uống 3 lần. (Kinh nghiệm ở An Giang).
Bệnh tiêu khát
Biểu hiện ăn nhiều chóng đói, thân thể ngày càng gầy, hay khát.
Bài thuốc: Hà thủ ô trắng sao vàng hạ thổ 500g, hoài sơn 1000g, liên nhục 10000g, sâm voi 500g, cử đinh lăng 500g. Tất cả sao vàng, tán nhỏ mịn, luyện mật ong làm hoàn. Ngày dùng 6-8g chia 2 lần uống với nước sắc cây cối xay (cối xay 20g, nước 200ml).
Cây hà thủ ô trắng: Lưu ý khi sử dụng
- Người hư yếu, tạng lạnh không dùng Hà thủ ô trắng.
- Khi dùng hà thủ ô trắng kiêng ăn tiết canh, cá, lươn, rau cải, hành tỏi.
Tóm lại, cây hà thủ ô trắng là vị thuốc có công dụng bổ máu, bổ Can Thận, dược tính tương đương Hà thủ ô đỏ. Dược liệu này trị được các bệnh hiếu máu, da xanh gầy, tóc bạc sớm, yếu sinh lý, kinh nguyệt không đều, đau nhức gân xương. Ngoài ra còn được nghiên cứu với tác dụng chống tăng sinh khối u và chữa lành vết thương.
Những thông tin trong bài viết về cây hà thủ ô trắng mang tính chất tham khảo, khi muốn sử dụng thuốc để điều trị bệnh, bạn cần hỏi ý kiến chuyên khoa của các bác sĩ điều trị. Tây Bắc TV chúc bạn luôn có sức khoẻ tốt!
