Mắc khén hạt dổi là hai loại gia vị đặc trưng riêng có của núi rừng Tây Bắc đang ngày càng được ưa chuộng và sử dụng rông rãi.

Cách chế biến mắc khén hạt dổi như thế nào là câu hỏi được nhiều người quan tâm. Dưới đây Tây Bắc TV sẽ hướng dẫn bạn 1 số cách chế biến mắc khén hạt dổi ngon đúng điệu

Cách chế biến mắc khén hạt dổi: Giới thiệu về hạt mắc khén

Hạt Mắc khén là hạt của cây khén. Cây khén chính là một thứ cây nổi tiếng ở các khu vực vùng núi phía Bắc của nước ta như: Lào Cai, Sapa, Lai Châu, Hà Giang, Yên Bái,… Là loại cây mọc hoàn toàn ở trong các cánh rừng nguyên sinh. Chúng sinh trưởng tự do và lớn lên không cần tới sức tác động của con người. Hạt mắc khén chính là loại gia vị đặc sản nổi tiếng của người dân ở những khu vực này. Hạt mắc khén có mùi vị thơm nhè nhẹ cực kì dễ chịu.

Độ cay của mắc khén không thể bằng được ớt. Chúng chỉ hơi tê tê đầu lưỡi một chút xíu. Trong các món ăn như thịt trâu gác bếp, thịt lợn gác bếp,… hạt mắc khén chính là hương vị chính không thể thiếu.Trong hạt mắc khén chứa rất nhiều tinh dầu và các chất dinh dưỡng hóa học có lợi cho sức khỏe. Hạt mắc khén có vị cay, tính ấm nóng. Dùng để điều trị các bệnh về hệ tiêu hóa, làm ấm bụng, trị tiêu chảy, giảm đau, trị xương khớp,… cực kì hiệu quả.

Cách chế biến mắc khén hạt dổi
Hạt mắc khén rừng

Cách chế biến mắc khén hạt dổi: Giới thiệu về hạt dổi

Hạt dổi cũng là một loại gia vị ẩm thực nổi tiếng của Tây Bắc. Hạt dổi là một loại cây thân gỗ, ít cành và rất cao. Cây dổi cũng mọc hoàn toàn tự nhiên ở các khu rừng nguyên sinh. Vào tháng 10 và 11 hàng năm, đó là quãng thời gian đẹp lí tưởng để thu hoạch hạt dổi. Hạt của cây dổi sẽ rụng xuống đất và người dân dắt tay nhau lên rừng thu hoạch hạt dổi. Cây dổi có 2 loại chính là dổi nếp và dổi tẻ.

Dổi tẻ là loại cây dùng để lấy gỗ. Loại dổi này không có mùi vị gì, mùi rất hắc, không ưa chuộng. Dổi nếp có hương vị thơm đặc trưng, dổi nếp dùng làm gia vị ẩm thực rất nhiều. Hạt dổi có kích thước rất to. Chúng chính là loại hạt vàng ẩm thực Tây Bắc.

Hạt dổi thường sẽ được phơi khô rồi nướng chín lên. Mùi thơm của hạt dổi khi nướng chín sẽ rất thơm và quyến rũ. Sau khi nướng chín, hạt dổi sẽ được tán nhuyễn ra dùng để tấm ướp các món nướng hay làm gia vị chấm cực kì chất lượng.

Cách chế biến mắc khén hạt dổi
Hạt dổi rừng

Cả mắc khén và hạt dổi đều là gia vị tinh túy của núi rừng Tây Bắc. Thiếu một trong hai loại hạt món ăn sẽ không ra chất Tây Bắc nữa. Vì thế, hãy tham khảo cách chế biến mắc khén hạt dổi để sử dụng đúng cách.

Cách chế biến mắc khén hạt dổi với thịt lợn nướng

  • Thịt lợn bản khoảng 1kg để nguyên tảng. Dùng dao rạch bề mặt thịt thành từng ô vuông để gia vị nhanh ngấm. Nếu muốn tiện sử dụng bạn cũng có thể thái thành miếng nhỏ vừa ăn rồi mới tẩm ướp.
  • Chuẩn bị gia vị tẩm ướp thịt gồm: Đường, muối, nước mắm, dầu hào, dầu ăn, 1 thìa hạt tiêu, 1 thìa mắc khén, 1 thìa ớt bột, hành khô…hoặc các gia vị khác nữa tùy khẩu vị.
  • Lý tưởng nhất là cho thịt vào trong tủ lạnh để ướp gia vị 1 đêm cho ngấm đều.
  • Thịt nướng trên bếp than hoa là ngon nhất. Nếu không có điều kiện thì nướng bằng lò nướng, nồi chiên không dầu cũng rất ngon.
  • Thịt sau khi nướng, có thể chấm cùng chẳm chéo – một loại gia vị riêng của người Tây Bắc rất đặc biệt mà chúng tôi sẽ giới thiệu trong phần tiếp theo.
Cách chế biến mắc khén hạt dổi với thịt lợn nướng
Cách chế biến mắc khén hạt dổi với thịt lợn nướng

Cách chế biến mắc khén hạt dổi với Pa pỉnh tộp

Pa Pỉnh Tộp trong tiếng Thái có nghĩa là cá nướng. Từ lâu, người dân vùng Tây Bắc đã biết kết hợp nhiều loại gia vị núi rừng, trong đó có mắc khén để gia tăng độ ngon, ngọt, thơm của món cá rừng nướng hảo hạng. Sau đây là cách chế biến mắt khén hạt dổi với Pa pỉnh tộp.

Nguyên liệu

  • Cá chép, cá quả, cá rô phi cân nặng từ 2-3kg. Sau khi làm sạch, dùng dao rạch thịt cá để khi tẩm ướp gia vị dễ thấm hơn.
  • Gia vị tẩm ướp cá gồm: Muối, nước mắm, dầu hào, 1 thìa hạt tiêu, 1 thìa mắc khén, 1 thìa ớt bột…hoặc các gia vị khác nữa tùy khẩu vị.
  • Tẩm xong gia vị phải ướp cá ít nhất 1 tiếng trước khi nướng. Lý tưởng nhất là cho cá vào trong tủ lạnh để ướp 1 đêm cho ngấm đều.

Cách chế biến mắc khén hạt dổi với cá nướng

  • Cá nếu được nướng trên bếp than hoa là ngon nhất. Ở đô thị, các chị em có thể thay thế bằng bằng lò nướng, nồi chiên không dầu…
  • Cá sau khi nướng, có thể chấm cùng chẳm chéo – một loại gia vị riêng của người Tây Bắc.
Cách chế biến mắc khén hạt dổi
Cách chế biến hạt mắc khén với cá nướng

Cách chế biến hạt mắc khén để làm chẳm chéo – Gia vị nổi tiếng

Chẳm chéo/chẩm chéo là món chấm tinh túy nhất của ẩm thực Tây Bắc, và tất nhiên không thể thiếu hạt mắc khén. Cơ bản chẳm chéo có 2 loại là chẳm chéo khô và chẳm chéo ướt. Cách làm của chúng cơ bản bao gồm muối hạt to, mì chính, mắc khén đã rang thơm, ớt rừng, gừng, các loại rau thơm như rau mùi, mùi tàu, húng…đem giã và trộn với nhau. Thành phẩm cuối cùng có vị cay cay, thơm và tê đầu lưỡi rất đặc biệt.

Cách chế biến mắc khén hạt dổi để làm gia vị

Tây Bắc TV sẽ  hướng dẫn bạn 3 cách sơ chế hạt dổi dễ dàng và thuận tiện nhất: nướng trên bếp than hồng, nướng trên bếp ga, nướng bằng lò vi sóng.

  •  Nướng trên bếp than hồng: Đây là phương pháp nướng được đánh giá là mang lại chất lượng và mùi thơm tốt nhất tuy nhiên giai đoạn chuẩn bị bếp hơi mất thời gian. Bạn có thể dùng đũa gắp hạt dổi nướng trên lửa của bếp than hồng đến khi hạt dổi có mùi thơm bốc lên. Chú ý không nên nướng lâu quá sẽ khiến hạt dổi bị cháy.
  • Nướng trên bếp ga: Đây là phương pháo nướng được đánh giá là phù hợp nhất, thuận tiện, nhanh, gọn. Cách nướng này chủ yếu được người thành phố sử dụng vì lí do cơ sở vật chất. Bật lửa nhỏ dùng đũa gắp hạt dổi để cách ngọn lửa 3cm chỉ cần đợi 1 lát thôi là bạn có thể thu về ngay thành quả với hạt dổi thơm lừng.
  • Nướng bằng lò vi sóng: Đây là phương pháp nướng cũng được sử dụng khá phổ biến.
    Cách chế biến mắc khén hạt dổi làm gia vị
    Cách chế biến mắc khén hạt dổi làm gia vị

Cách chế biến mắc khén hạt dổi để làm nước chấm

Chuẩn bị nguyên liệu

  • Hạt dổi, hạt mắc khén (Số lượng vừa đủ, rang xay hạt mắc khén và nướng hạt dổi)
  • Ớt tươi hoặc khô ( Số lượng phụ thuộc vào mức độ ăn cay của người thưởng thức)
  • Tỏi ( Bóc vỏ 2-3 nhánh)
  • Gừng ( Nhánh nhỏ)
  • Chanh và bột canh
  • Rau thơm ( Nếu muốn)

Ngoài ra bạn còn cần chuẩn bị một máy xay mini hay máy xay sinh tố, một chiếc chảo dày.

Cách chế biến mắc khén hạt dổi làm nước chấm chuẩn vị Tây Bắc

Sau khi rang với lửa vừa phải từ 4 – 5 phút, thấy mùi thơm của hạt và khói trắng bốc lên, bạn tắt bếp để nguội từ 30 – 45 phút và tiến hành xay nhỏ hạt bằng máy xay đã chuẩn bị. Như thế là bạn đã có một bát nước chấm đậm vị, thơm ngon .

Cách chế biến mắc khén hạt dổi
cách chế biến mắc khén hạt dổi để làm nước chấm

Cách chế biến mắc khén hạt dổi để làm rượu thuốc

Nguyên liệu chuẩn bị

  • Hạt dổi + hạt mắc khén: 1kg
  • Rượu nếp trắng: 5 lít
  • Bình ngâm rượu
Cách chế biển mắc khén hạt dổi
Cách chế biến mắc khén hạt dổi

Các bước chế biến mặc khén hạt dổi ngâm rượu thuốc

  • Nướng hạt dổi trên bếp than cho dậy mùi
  • Bắc chảo lên bếp, đợi chảo nóng, bạn cho hạt mắc khén vào rang chín lên với lửa nhỏ
  • Đảo thật đều tay, để lửa liu riu nhỏ tránh bị cháy
  • Vò ngâm bạn tráng qua với rượu trắng
  • Dùng khăn sạch, lau khô hoặc hong khô bình
  • Xếp hạt dổi + mắc khén vào trong bình ngâm
  • Đổ rượu vào trong bình ngâm. Đậy kín miệng bình, bảo quản ở nơi cao ráo thoáng mát
  • Rượu hạt dổi mắc khén có thể sử dụng được sau 3 tháng tính từ ngày ngâm

Cách chế biến mắc khén hạt dổi ngâm rượu sẽ giúp bạn trị các vấn đề sưng khớp, bầm tím tay chân, trật khớp, đau nhức,… Xoa rượu lên khu vực bị đau, sử dụng tay nắn bóp, thoa đều khu vùng đau. Dùng liên tục khoảng 5 ngày là các dấu hiệu triệu chứng đau nhức, bầm tím thuyên giảm rõ ràng.

Một số lưu ý trong cách chế biến mắc khén hạt dổi

Hương vị mắc khén và hạt dổi luôn khiến rất nhiều người phải say đắm. Chính vì thế, 2 loại gia vị này luôn là một sản phẩm có sức hút rất lớn và được cực kì nhiều người dùng tìm mua. Tuy nhiên khi sử dụng làm gia vị, bạn chỉ dùng với liều lượng cho phép. Quá liều lượng thì món ăn sẽ bị đắng. Quá ít thì món ăn lại không được ngon miệng. Bạn có thể tham khảo một số cách chế biến mắc khén hạt dổi với món ăn ở trên.

Bên cạnh đó, bất cứ gia vị hay thực phảm nào cũng có những ngoại lệ đặc biệt. Bạn nên lưu ý xem mình có phù hợp không nhé

Mắc khén và hạt dổi đều có vị cay đặc trưng. Nhưng hạt dổi thì có mùi cay nồng hơn mắc khén. Khi bạn sử dụng, chúng chỉ mang tới vị cay cay tê tê đầu lưỡi không nặng như ớt, phần đa có thể sử dụng hạt mắc khén và hạt dổi được. Tuy nhiên, nếu bạn là người nóng trong, táo bón, đầy bụng, khó tiêu. Da bị nổi mụn nhọt thì không nên sử dụng tới nguyên vật liệu này nhé.

Trên đây là một số cách chế biến mắc khén hạt dổi. Để luôn sẵn sàng hai loại gia vị đặc biệt này cho những món ngon đậm vị Tây Bắc, bạn có thê liên hệ với chúng tôi tại gian hàng online.

Link đặt hàng : hạt mắc khén

Hoặc liên hệ với chúng tôi để được tư vấn sớm nhất theo địa chỉ:

Tây Bắc.TV, 264 Trần Hưng Đạo phường Đoàn Kết  thành phố Lai Châu tỉnh Lai Châu

Điện thoại: 0378308666

Rate this post