Tục thờ thánh thạch của người Hà Nhì đã có từ rất lâu đời và vẫn được duy trì cho đến ngày nay. Đây là một nét đẹp văn hóa độc đáo của dân tộc Hà Nhì, góp phần làm phong phú thêm kho tàng văn hóa Việt Nam. Trong bài viết này, Tây Bắc TV sẽ cùng bạn khám phá thánh thạch của người Hà Nhì ở Mường Tè, Lai Châu.
Giới thiệu về tục thờ thánh thạch
Người Hà Nhì là một dân tộc ít người có truyền thống lâu đời ở Việt Nam, chủ yếu tập trung ở các tỉnh Lai Châu, Lào Cai, Hà Giang. Họ có nhiều phong tục, tập quán và tín ngưỡng độc đáo, trong đó có tục thờ thánh thạch.
Thánh thạch của người Hà Nhì là hòn đá trắng lớn, có hình thù kỳ lạ, được người dân tôn sùng và thờ cúng. Họ tin rằng thánh thạch là nơi cư ngụ của các vị thần linh, có thể phù hộ cho họ sức khỏe, bình an và no ấm. Thánh thạch thường được đặt ở những nơi cao ráo, thoáng mát, dễ nhìn thấy.
Người dân sẽ xây dựng một ngôi miếu nhỏ hoặc một gian thờ để đặt thánh thạch vào đó. Họ thường xuyên dâng hương, hoa, lễ vật để cầu xin sự phù hộ của các vị thần linh. Vào các dịp lễ hội, người Hà Nhì sẽ tổ chức các nghi lễ cúng tế thánh thạch. Họ sẽ mổ lợn, gà, nấu xôi, làm bánh để dâng lên các vị thần linh. Sau đó, họ sẽ cùng nhau nhảy múa, ca hát và vui chơi.
Nguồn gốc và ý nghĩa của tục thờ thánh thạch
Tục thờ thánh thạch của người Hà Nhì có nguồn gốc từ xa xưa, nhưng không có tài liệu nào ghi chép lại cụ thể. Người Hà Nhì truyền tai nhau rằng, vào thời xa xưa, có một vị thần linh xuống trần gian để giúp đỡ người dân.
Vị thần linh này đã hóa thân thành một khối đá lớn và đặt ở một nơi cao ráo, thoáng mát. Người dân đã tôn sùng và thờ cúng vị thần linh này bằng cách xây dựng một ngôi miếu hoặc gian thờ và đặt thánh thạch vào đó. Từ đó, tục thờ thánh thạch được truyền lại từ đời này sang đời khác và trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tâm linh của người Hà Nhì.
Ý nghĩa của tục thờ thánh thạch là thể hiện lòng kính trọng và tôn sùng các vị thần linh, cầu mong sự bảo hộ và phù hộ cho gia đình và cộng đồng. Ngoài ra, việc thờ cúng thánh thạch còn có ý nghĩa tâm linh, giúp con người gắn kết với thiên nhiên và những điều cao cả hơn. Đồng thời, nó cũng là cách để duy trì và phát triển truyền thống văn hóa của dân tộc Hà Nhì.
Tính chất và hình dạng của thánh thạch
Hòn đá trắng của người Hà Nhì có tính chất đặc biệt và kỳ lạ. Chúng thường có hình dạng khác thường, không giống với các loại đá thông thường. Điều này khiến cho người dân tin rằng đây là những khối đá được tạo hóa ban tặng và có sức mạnh siêu nhiên. Thánh thạch còn có tính chất bền vững, không bị phá hủy bởi thời gian hay các yếu tố tự nhiên khác.
Hình dạng của thánh thạch thường mang ý nghĩa tâm linh và liên quan đến các vị thần linh. Chẳng hạn, có Hòn đá trắng có hình dáng giống với con rồng, con hổ, con voi, các vị thần linh hay các hiện tượng thiên nhiên như mặt trăng, mặt trời. Ngoài ra, còn có thánh thạch có hình dạng giống với các loài cây, động vật hoặc các đối tượng trong cuộc sống hàng ngày của người Hà Nhì.
Bảo quản và sử dụng thánh thạch
Thánh thạch được coi là báu vật vô giá của người Hà Nhì, do đó, việc bảo quản và sử dụng chúng được coi là rất quan trọng. Hòn đá trắng thường được đặt ở những nơi cao ráo, thoáng mát và dễ nhìn thấy. Người dân sẽ xây dựng một ngôi miếu hoặc gian thờ để đặt thánh thạch vào đó. Ngoài ra, họ còn chăm sóc và bảo vệ thánh thạch bằng cách lau chùi và dùng nước lã để tắm rửa.
Thánh thạch cũng được sử dụng trong các nghi lễ và lễ hội của người Hà Nhì. Vào các dịp lễ hội, người dân sẽ dâng hương, hoa, lễ vật và tổ chức các nghi lễ cúng tế để tôn vinh và cầu nguyện cho sự phù hộ của các vị thần linh. Sau đó, Hòn đá trắng sẽ được đem đi khắp làng để trao đổi và chia sẻ niềm tin và lòng kính trọng đối với các vị thần linh.
Tục thờ thánh thạch ở Mường Tè
Mường Tè là một huyện thuộc tỉnh Lai Châu, nằm ở phía Tây Bắc Việt Nam. Đây là nơi có đông đảo người Hà Nhì sinh sống và duy trì tục thờ thánh thạch từ rất lâu đời. Tại Mường Tè, tục thờ thánh thạch được coi là một phần không thể thiếu trong đời sống tâm linh và văn hóa của người dân.
Nơi đặt thánh thạch
Thánh thạch ở Mường Tè thường được đặt ở những nơi cao ráo, thoáng mát và dễ nhìn thấy. Điều này giúp cho người dân có thể dễ dàng tiếp cận và thờ cúng thánh thạch mỗi khi muốn. Hòn đá trắng thường được đặt ở các điểm giao thông quan trọng, như chợ, bến xe hay các con đường lớn để thu hút sự chú ý của người đi đường.
Ngoài ra, hòn đá trắng còn được đặt ở các nơi có khung cảnh đẹp và yên tĩnh, như bên bờ suối, bên bãi cỏ hoặc trên đỉnh núi. Những nơi đặt Hòn đá trắng này thường là nơi linh thiêng và được người dân coi là nơi giao thoa giữa thế giới tâm linh và thế giới hiện thực.
Các nghi lễ và lễ hội cúng tế thánh thạch
Tại Mường Tè, người Hà Nhì tổ chức các nghi lễ và lễ hội cúng tế thánh thạch vào các dịp lễ hội lớn như lễ hội mùa xuân, lễ hội mùa thu hay lễ hội đầu năm mới. Trong những ngày này, người dân sẽ dâng hương, hoa, lễ vật và tổ chức các nghi lễ cúng tế để tôn vinh và cầu nguyện cho sự phù hộ của các vị thần linh.
Một trong những lễ hội cúng tế thánh thạch nổi tiếng nhất ở Mường Tè là lễ hội cúng tế thánh thạch Đồng Văn. Lễ hội được tổ chức vào ngày 15/1 âm lịch hàng năm tại xã Đồng Văn, huyện Mường Tè. Đây là dịp để người dân tập trung cùng nhau thờ cúng và cầu nguyện cho sự bình an và may mắn trong năm mới.
Các hoạt động vui chơi và giải trí
Sau khi hoàn thành các nghi lễ và lễ hội cúng tế, người dân sẽ cùng nhau tham gia các hoạt động vui chơi và giải trí. Điều này thể hiện sự hân hoan và phấn khởi của người dân sau khi đã được cầu nguyện và nhận lãnh sự phù hộ của các vị thần linh.
Một trong những hoạt động vui chơi và giải trí phổ biến tại Mường Tè là nhảy múa và ca hát. Người dân sẽ cùng nhau nhảy múa quanh thánh thạch, điệu nhảy mang ý nghĩa tôn vinh và cầu nguyện cho sự bình an và may mắn. Ngoài ra, còn có các trò chơi dân gian và thi đấu vật để giải trí và tạo không khí vui tươi, đoàn kết trong cộng đồng.
Tác động của tục thờ thánh thạch đối với đời sống và văn hóa người Hà Nhì
Tục thờ hòn đá trắng là một phần không thể thiếu trong đời sống và văn hóa của người Hà Nhì ở Mường Tè. Nó đã và đang có những tác động tích cực đối với đời sống và văn hóa của người dân nơi đây.
Tôn vinh và bảo tồn văn hóa dân tộc
Tục thờ hòn đá trắng là một trong những nét đặc trưng của văn hóa dân tộc người Hà Nhì. Việc duy trì và phát triển tục thờ thánh thạch giúp cho người dân không quên gốc nguồn và giữ vững những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc. Đồng thời, nó còn giúp cho các thế hệ trẻ hiểu và yêu thương văn hóa của tổ tiên và có ý thức bảo tồn và phát huy những giá trị này.
Gắn kết cộng đồng
Tục thờ hòn đá trắng cũng có vai trò quan trọng trong việc gắn kết cộng đồng người Hà Nhì ở Mường Tè. Các hoạt động cúng tế và lễ hội thường diễn ra trong không khí đoàn kết và hân hoan, giúp cho mọi người cùng chia sẻ niềm tin và lòng kính trọng đối với các vị thần linh. Điều này tạo nên một sự đoàn kết và gắn bó giữa các thành viên trong cộng đồng.
Tôn vinh và bảo tồn thiên nhiên
Thánh thạch thường được đặt ở những nơi có khung cảnh đẹp và yên tĩnh, gần gũi với thiên nhiên. Việc bảo quản và sử dụng thánh thạch theo cách truyền thống của người Hà Nhì giúp cho các vùng đất này được bảo tồn và không bị phá hủy bởi con người. Điều này góp phần vào việc bảo vệ và tôn vinh thiên nhiên, đồng thời giúp cho người dân có ý thức bảo vệ môi trường sống.
> Xem thêm: Khám phá Mường Tè, Lai Châu
https://taybac.tv/kham-pha-muong-te-lai-chau-mach-nguon-van-hoa/
Kết luận
Tục thờ thánh thạch là một phần không thể thiếu trong đời sống và văn hóa của người Hà Nhì ở Mường Tè. Nó mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc và có tác động tích cực đến đời sống và văn hóa của người dân nơi đây.
Tục thờ hòn đá trắng theo cách truyền thống giúp cho người dân không quên gốc nguồn và bảo tồn văn hóa dân tộc, đồng thời gắn kết cộng đồng và tôn vinh thiên nhiên. Tục thờ thánh thạch là một nét đặc trưng độc đáo của văn hóa dân tộc người Hà Nhì và còn là một điểm đến thu hút du khách khi đến với Mường Tè.
[giới hạn sản phẩm=”5″ cột=”5″ best_sell=”true” ]
