Sapa được biết đến là vùng đất giàu truyền thống văn hóa thu hút được lượng khách du lịch lớn trong và ngoài nước. Trong bài viết này, Tây Bắc TV sẽ tổ hợp các lễ hội ở Sapa có thể bạn chưa biết để giúp bạn có những trải nghiệm thú vị trong dịp năm mới.
Lễ hội ở Sapa số 1: Tết cơm mới
- Thời gian diễn ra lễ hội: Thường diễn ra vào mùa thu hoạch.
- Địa điểm: Bản Nậm Sài – Lào Cai.
Lễ hội Tết cơm mới là lễ hộicủa người Xá Phó. Thời điểm diễn ra lễ tết cơm mới là khi sắp vào vụ thu hoạch, các cánh đồng chuyển sang màu lúa mới. Lễ tết cơm mới là dịp để người dân thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên, trời đất đã phù hộ để mùa màng được bội thu. Thời gian tổ chức tết cơm mới không cố định ngày cụ thể, chỉ cần một ngày đẹp, ngày lành trong thời gian thu hoạch vụ mùa để tổ chức là được.
> Xem thêm: Lễ hội của người Dao mùa xuân
Lễ hội ở Sapa số 2: Lễ hội xuống đồng
- Thời gian diễn ra lễ hội: Mùng 8 Tết âm lịch hằng năm.
- Địa điểm: Xã Bản Hồ, Sapa, Lào Cai.
Một trong những lễ hội ở Sapa độc đáo nhất là Lễ hội xuống đồng. Đây là lễ hội của người Tày, người Dao ở Sapa, thu hút rất nhiều khách du lịch trong nước và quốc tế tham dự.
Lễ hội xuống đồng ở Sapa bao gồm 2 phần lễ và hội: Phần lễ bắt đầu khi có một đoàn người ăn mặc chỉnh tề, thực hiện nghi lễ rước nước và rước đất.
Người tham gia đoàn rước gồm: Thầy cúng (chủ tế), đội trống, kèn cùng 2 đôi nam nữ chưa lập gia đình khiêng kiệu rước. Kiệu rước được trang trí sặc sỡ với nhiều màu sắc theo biểu tượng âm dương ngũ hành. Đi theo đoàn rước có các lễ vật dâng thần linh.
Lễ hội ở Sapa số 3: Lễ hội Roóng Poọc
- Thời gian diễn ra lễ hội: Ngày Thìn tháng Giêng âm lịch hằng năm.
- Địa điểm: Thôn Tả Van Giáy, xã Tả Van, Sapa, Lào Cai.
Lễ hội Roóng Poọc là lễ hội ở Sapa thể hiện ước nguyện của người dân về một cuộc sống dân an, vật thịnh. Toàn bộ diễn trình nghi lễ và các trò chơi luôn gắn liền với tín ngưỡng phồn thực, cầu cho vạn vật sinh sôi, nảy nở. Ngoài ra, dấu vết cầu mưa cũng được thể hiện khá đậm nét trong lễ hội này bằng cách dán giấy màu vàng hình con rồng trên vòng nhật nguyệt với ý nghĩa cầu cho mưa thuận gió hòa.
Lễ hội ở Sapa số 4: Lễ hội Nào Cống
- Thời gian diễn ra lễ hội: Ngày Thìn tháng 6 âm lịch hằng năm.
- Địa điểm: Thung lũng Mường Hoa
Lễ hội Nào Cống là một trong những lễ hội ở Sapa nổi bật được nhiều người biết đến. Từ thập kỷ 50 trở về trước, Tả Van ở thung lũng Mường Hoa có một ngôi đền thờ các vị thần. Ngôi miếu gồm có 3 gian và từ lâu đã trở thành nơi diễn ra lễ hội Nào Cống.
Quy định của Lễ hội: Mỗi gia đình sẽ cử ra một người đại diện tham gia lễ hội. Tại đây, người ta tổ chức lễ cầu mong các vị thần phù hộ cuộc sống bình yên, mùa màng tươi tốt. Đây là lễ hội chung của người Dao, người Mông và người Giáy.
Lễ hội ở Sapa số 5: Lễ hội Nào Sồng
- Thời gian diễn ra: Ngày Thìn tháng giêng âm lịch.
- Địa điểm: Séo Mý Tỷ – Dền Thàng Tả Van.
Lễ hội Nào Sồng được mệnh danh là lễ hội đặc trưng của đồng bào dân tộc Mông. Người dân sẽ chuẩn bị lễ vật gồm: một đôi gà trống mái hoặc lợn cùng rượu dâng lên cho vị thần Thu Tỉ. Đây là vị thần thổ địa bảo vệ cho dân làng cũng như gia súc tránh khỏi thú dữ. Sau khi cúng xong, những cặp gà hay heo sẽ được đem đi mổ, lấy tiết bôi vào gốc cây nơi thần ngự. Rồi người dân làm cỗ vui vẻ ăn uống cùng nhau.
Lễ hội Nào Sồng còn là dịp để các chủ gia đình ngồi lại, họp bàn về các vấn đề sản xuất, chăn nuôi. Đề ra những quy định chung khi sử dụng nguồn nước cũng như chăm bón mùa màng, giúp đỡ các gia đình có hoàn cảnh khó khăn hơn,…
Lễ hội ở Sapa số 6: Lễ hội Tết nhảy
- Thời gian diễn ra lễ hội: Cuối giờ Thìn, đầu giờ Tỵ ngày mùng một và mùng hai Tết âm lịch hằng năm.
- Địa điểm: Nhà ông trưởng họ ở bản Tả Phìn.
Lễ hội tết nhảy là nghi lễ cúng Bàn Vương thủy tổ của đồng bào dân tộc Dao. Đây là lễ hội chào đón năm mới cùng như là nghi lễ thờ cúng thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên và cầu cho mùa màng tươi tốt.
Nét đặc trưng nhất của Lễ hội tết nhảy là điệu múa đón thần linh, tổ tiên về ăn Tết. Tiếp đến là điệu chào bố mẹ, tổ tiên. Điệu này mô phỏng bằng cách nhảy múa một chân, đầu cúi, ngón tay trỏ giơ cao. Điệu mời tiên nương giáng trần được mô phỏng theo điệu cò bay, hai tay dang ngang vẫy vẫy nhịp nhàng,…
Đặc biệt là lúc chính lễ, điệu múa “tam nguyên an ham” do thầy múa và khoảng 10 thanh niên nam giới biểu diễn để mời thần thánh các binh tướng về dự. Tiếp đến múa “ra binh vào tướng” với những động tác nhảy, quay, nhún, bật tung người rất nhanh, mạnh, dứt khoát, lướt đi trong tiếng trống, thanh la, não bạt trầm hùng.
Các điệu múa đẹp, độc đáo cứ thế diễn ra trong suốt thời gian lễ hội. Động tác uyển chuyển mà dứt khoát làm nao lòng du khách bốn phương.
Lễ hội Sapa số 7: Lễ hội hoa chuối
- Thời gian diễn ra lễ hội: Ngày 9 tháng 9 âm lịch.
- Địa điểm: Được tổ chức tại một gia đình, một nhóm gia đình hay cả một thôn bản tại Sapa, Lào Cai.
Lễ hội hoa chuối thể hiện nét văn hóa tâm linh của người Xá Phó. Đây là lễ hội cầu cho mùa màng tươi tốt, gia súc, gia cầm phát triển, nhà nhà ấm no, hạnh phúc.
Các gia đình tham gia lễ hội hoa chuối thường mang rượu, gạo, 3 con chim nướng, mắm cá ủ chua, muối ớt,…làm lễ vật góp cho gia đình chủ hội. Tất cả những linh vật này sẽ được làm đồ tế lễ. Chủ hội bày đồ cúng lễ trên những chiếc mâm đan bằng mây rừng và đặt thành từng dãy theo thứ tự trên khu đất nơi tổ chức lễ hội. Các gia đình lần lượt thắp hương tại mâm lễ của mình cầu khấn những điều mình mong mỏi.
Người ta chọn cây chuối to tốt, đang trổ hoa để làm cây chuối lễ. Ý nghĩa của lễ này là mong ước các mùa vụ tiếp theo sẽ được bội thu. Trên thân cây chuối, dân làng cắm lên thêm các loại hoa rừng thể hiện sự đoàn kết, gắn bó của cộng đồng. Họ dâng lên thần linh cả tấm lòng thành kính, tôn nghiêm với một ước mơ bình dị nhất.
Lễ hội ở Sapa số 8: Lễ hội Gầu Tào
- Thời gian diễn ra lễ hội: từ ngày mùng 1 đến mùng 15 tháng Giêng âm lịch.
- Địa điểm: Thường được tổ chức ở tất cả các xã, huyện có đồng bào dân tộc Mông sinh sống.
Lễ hội Gầu Tào là một trong những lễ hội tiêu biểu nhất của người Mông. “Gầu Tào” tiếng Mông nghĩa là “chơi ngoài trời”. Đây là lễ hội lớn nhất trong năm của người Mông, có ý nghĩa cầu mong có con hoặc con khỏe mạnh của các gia đình.
Ở lễ hội này, người dân sẽ làm lễ cúng tạ trời đất, cầu mong thần linh ban cho gia đình của họ được khỏe mạnh, thịnh vượng. Lễ hội Gầu Tào còn là dịp để cầu phúc, cầu lộc ban cho dân bản. Mở hội tạ ơn trời đất, núi sông ban cho một mùa màng bội thu, gia súc, gia cầm đầy chuồng. Đây được cho là lễ hội ở Sapa lớn và đặc sắc của người Mông. Là cơ hội để dân làng tụ tập chuyện trò, gắn kết tình làng nghĩa xóm. Và cũng là lễ hội được khách du lịch mong muốn tham gia nhất.
Vào phần nghi lễ chính, các chàng trai, cô gái cùng nhau bước vào các tiết mục thi thố đặc sắc. Những tiếng khèn, những tiếng cười reo vang lên náo nức khắp làng bản, báo hiệu một mùa xuân mới đã về. Hứa hẹn một năm mới bội thu, cuộc sống ấm no, sung túc, đủ đầy.
Lễ hội ở Sapa số 9: Lễ hội quét làng của người Xá Phó
- Thời gian diễn ra lễ hội: Ngày Ngọ và ngày Mùi tháng 2 âm lịch hằng năm.
- Địa điểm: Xã Nậm Sài, Sapa, Lào Cai.
Người Xá Phó ở Sapa thường quan niệm rằng tháng 2 là tháng ma đói về làng để phá hoại dân. Do đó, lễ hội quét làng của người Xá Phó được tổ chức với mong muốn cầu một năm mới được bình yên, hoa màu tươi tốt, chăn nuôi phát triển. Trước ngày tổ chức lễ hội, các chủ hộ trong làng họp nhau tại nhà người cao tuổi nhất làng để bàn cho công tác chuẩn bị.
Bắt đầu lễ hội, mỗi người trong bản sẽ mang theo 1 bát gạo, 1 con gà, rượu, hương đến bãi đất trống mổ để làm lễ cúng. Ai mang chó, dê hoặc lợn thì người dân trong làng sẽ trả công cho người đó 1 ngày. Tất cả thành niên, đàn ông trong làng mang lễ vật ra bãi đất trống đã định và cùng nhau mổ lợn, gà, dê, chó,…Thầy cúng cầm kiếm gỗ và 1 cành đào, mặt bôi nhọ rồi chia nhau ra làm lễ quét nhà cho cả làng. Đến nhà dân thầy cúng sẽ rót 1 chén rượu rồi đặt vào bàn thờ gia tiên, múa kiếm gỗ xua đuổi ma tà
Lễ hội ở Sapa số 10: Lễ hội khèn hoa và mở cổng trời Fansipan
- Thời gian diễn ra lễ hội: Kéo dài suốt kỳ nghỉ Tết nguyên đán.
- Địa điểm: Khu du lịch Sun World Fansipan Legend (Sapa, Lào Cai).
Lễ hội khèn hoa và mở cổng trời Fansipan ở Sapa lấy cảm hứng từ nền văn hóa đầy màu sắc của đồng bào Tây Bắc mỗi dịp xuân về.
Tham gia lễ hội, quý khách sẽ được khám phá không gian văn hoá Tây Bắc đặc trưng, hấp dẫn và nhiều dịch vụ tốt nhất ở Sapa.
Trên đây là tổng hợp thông tin về 10 lễ hội ở Sapa đặc sắc và độc đáo nhất. Hi vọng, Tây Bắc TV giúp bạn có thêm những trải nghiệm tuyệt vời tại Tây Bắc!
Thực Phẩm Bổ Sung
Dược Liệu Tây Bắc
Dược Liệu Tây Bắc
