Vị thuốc quý từ cây quýt: Lợi ích và công dụng chữa bệnh

Cây quýt không chỉ quen thuộc trong đời sống hàng ngày với những trái cây tươi ngon, mà còn là một vị thuốc quý giá trong y học cổ truyền. Từ lá, vỏ, hạt đến xơ quýt đều được sử dụng để điều trị nhiều loại bệnh khác nhau. Cùng Tây Bắc TV tìm hiểu nhé.

Nội dung bài viết

Vỏ quýt xanh – Thanh Bì

Theo y học cổ truyền, vỏ quýt xanh được gọi là “Thanh bì,” có mùi thơm đặc trưng cùng vị đắng, cay và tính ôn. Nó tác động vào các kinh như can, đởm, và tỳ vị. Đặc biệt, Thanh bì có khả năng sơ can, phá khí và tiêu tích hóa trệ. Những chứng bệnh thường gặp có thể sử dụng Thanh bì bao gồm đau tức ngực sườn, bệnh sán khí (thoát vị bẹn), viêm vú và các triệu chứng liên quan đến thức ăn tích tụ trong dạ dày.

Vị Thuốc Quý Từ Cây Quýt: Lợi Ích và Công Dụng Chữa Bệnh — Vị thuốc quý từ cây quýt: Lợi ích và công dụng chữa bệnh

Liều dùng hàng ngày từ 8-12g, thường được phối hợp với một số loại thảo dược khác. Chẳng hạn, bài thuốc trị chứng thực tích đau bụng bao gồm: 12g thanh bì, 8g sơn tra, 12g thần khúc, 12g mạch nha, và 8g thảo quả. Pha bột mịn và uống 10g mỗi lần với nước ấm, ngày 2 lần.

Vỏ quýt chín – Quất hồng bì

Vỏ quýt chín, hay còn gọi là “Quất hồng bì,” có vị cay đắng, tính ôn, chủ yếu tác động lên kinh tỳ, phế và dạ dày. Vị thuốc này có tác dụng giáng khí, kiện tỳ, táo thấp và hóa đờm. Nó rất hiệu quả trong việc điều trị các chứng khí uất trong phổi gây ho có đờm, tức ngực, và các triệu chứng tiêu hóa kém.

Liều lượng hàng ngày từ 6-12g, cũng được kết hợp với các vị thuốc khác. Một bài thuốc chữa nôn ọe sử dụng quất hồng bì và sinh khương theo tỷ lệ bằng nhau, sắc uống khi còn nóng, 2 lần mỗi ngày trước bữa ăn.

Ngoài ra, bài thuốc hỗ trợ cho những người ho nhiều đờm và cơ thể suy nhược có thể dùng: 12g quất hồng bì, 8g nhân sâm, 8g xuyên bối mẫu, 12g cát cánh, và 6g cam thảo. Bài thuốc này cần được sắc uống 2 lần/ngày.

Trần Bì – Vỏ quýt lâu năm

Vỏ quýt để lâu năm được gọi là “Trần bì,” có thể lưu giữ lên tới 50-60 năm. Trần bì có vị đắng, cay, tính ôn và chủ yếu tác động vào khí của hai kinh tỳ và phế. Với tác dụng điều lý khí, hóa đờm, táo thấp và giúp tiêu hóa tốt, Trần bì được sử dụng rộng rãi trong Đông y.

Bài thuốc trị sốt rét do ngã nước có thể sử dụng 20g Trần bì, 20g Thanh bì, 10g binh lang, và 20g thường sơn, sắc lấy 1 bát nước cho bệnh nhân uống ấm trước khi lên cơn sốt. Sử dụng 3-5 ngày, triệu chứng sẽ giảm đáng kể.

Hạt quýt và các phần khác

Hạt quýt trong Đông y được gọi là “quất hạch,” có vị đắng và hơi cay, tính ôn, tác động vào kinh tỳ và thận. Hạt quýt có khả năng liễm khí sinh tân và hỗ trợ các vấn đề về sinh sản ở nam giới, đặc biệt khi kết hợp với hạt vải và một số vị thuốc khác.

Xơ ngoài múi quýt hay “quất lạc” được biết đến với tác dụng thông kinh hoạt lạc và chữa các chứng xuất huyết ngoài da. Trong khi đó, lá quýt (“quất diệp”) có mùi thơm đặc biệt, giúp thanh nhiệt phát tán và trị các bệnh liên quan đến sốt cao, đau ngực.

Cuối cùng, quả quýt chín có thể chế biến với mật ong hoặc mật mía, được gọi là “quất bính,” mang lại tác dụng điều trị bệnh tốt hơn so với quất hồng bì.

Tóm lại

Cây quýt không chỉ là thực phẩm bổ dưỡng mà còn là kho tàng thảo dược với nhiều ứng dụng trong y học cổ truyền. Mỗi phần của cây quýt đều mang lại lợi ích sức khỏe riêng, từ điều trị các bệnh lý thông thường đến cải thiện hệ tiêu hóa và hỗ trợ sinh sản.Sự phong phú của các vị thuốc từ cây quýt đã chứng minh rằng thiên nhiên luôn chứa đựng những giải pháp hữu hiệu cho sức khỏe con người.

Việc áp dụng linh hoạt các bộ phận của cây quýt trong điều trị bệnh không chỉ giúp cải thiện tình trạng sức khỏe mà còn giảm thiểu việc sử dụng thuốc tây trong nhiều trường hợp.

Lưu ý khi sử dụng cây quýt

Dù là một vị thuốc quý, nhưng khi sử dụng cây quýt hay các sản phẩm từ nó để chữa bệnh, bạn cũng cần lưu ý:

Tham Khảo Ý Kiến Chuyên Gia: Trước khi áp dụng bất kỳ bài thuốc nào, nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y học cổ truyền để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Liều Dùng Hợp Lý: Không tự ý tăng liều dùng, vì có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn.

Có Thể Kết Hợp Với Thảo Dược Khác: Việc kết hợp với các loại thảo dược khác có thể gia tăng hiệu quả điều trị, nhưng cũng cần phải cân nhắc kỹ lưỡng về khả năng tương tác giữa các vị thuốc.

Khám Phá Nguồn Gốc Xuất Xứ: Đảm bảo nguồn gốc cây quýt sạch và không chứa hóa chất độc hại.

Chế Độ Ăn Uống Lành Mạnh: Bên cạnh việc điều trị bằng cây quýt, việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và tập luyện thể dục thường xuyên cũng là yếu tố quan trọng để bảo vệ sức khỏe

Tóm Lại

Cây quýt đem lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe thông qua các vị thuốc từ vỏ, lá, hạt và trái của nó. Là một phần không thể thiếu trong y học cổ truyền Việt Nam, các ứng dụng của cây quýt không ngừng mở rộng, tạo điều kiện cho người dân có thêm lựa chọn trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của mình. Đặc biệt, với sự quan tâm đúng mực và phương pháp sử dụng hợp lý, cây quýt sẽ trở thành một người bạn đồng hành đáng tin cậy trong hành trình chăm sóc sức khỏe.

>Xem thêm:

Sản phẩm viên tinh nghệ chè dây Tây Bắc TV

Kết luận

Cây quýt không chỉ mang lại lợi ích về dinh dưỡng mà còn là một kho tàng kinh nghiệm trị liệu trong y học cổ truyền. Việc khám phá và sử dụng tối ưu các bộ phận của cây quýt sẽ góp phần nâng cao sức khỏe con người.