Cây tam thất là cây gì?

Cây tam thất là một loại cây thân gỗ thuộc họ Bồ hòn (Caryophyllaceae), có nguồn gốc từ Đông Nam Á và được trồng phổ biến ở Việt Nam. Cây có tên khoa học là Drynaria fortunei, còn gọi là cây rứa, cỏ rứa hay bả rứa. Nó được biết đến với nhiều công dụng quý báu trong đông y, đặc biệt là khả năng chữa bệnh và làm đẹp da.

Nội dung bài viết

Cây tam thất là cây gì?

Đặc điểm của cây tam thất

Đặc điểm hình thái

Thân: Cây tam thất có thân dạng bò gồm nhiều đốt, nằm sát trên mặt đất hoặc các bề mặt đá, tường. Thân có màu nâu đỏ, phủ đầy lông tơ mịn.

Lá: Lá tam thất hình trứng, có cuống dài, xếp thành túm ở các đốt của thân. Lá non có màu đỏ, khi già chuyển sang màu xanh đậm.
Rễ: Rễ tam thất mọc dọc theo thân, bám chặt vào bề mặt đá hoặc tường.

Bộ phận	Đặc điểm
Thân	Thân dạng bò, nhiều đốt, màu nâu đỏ
Lá	Hình trứng, xếp thành túm ở đốt
Rễ	Mọc dọc thân, bám vào bề mặt

Môi trường sống

Cây tam thất thích nghi với môi trường khô hạn, có thể sống trên các bề mặt đá, tường hoặc trên thân các cây gỗ khác. Chúng phân bố rộng rãi ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới.

Khí hậu: Nóng ẩm
Đất: Đất thoáng khí, tầng đất mỏng
Ánh sáng: Chịu được nắng nhưng cũng có thể sống ở nơi bán râm

Phân bố địa lý

Cây tam thất có nguồn gốc từ Đông Nam Á, phân bố tự nhiên ở các nước như Việt Nam, Trung Quốc, Lào, Campuchia, Thái Lan, Malaysia và Indonesia.

Thành phần hóa học và công dụng của cây tam thất

Thành phần hóa học chính

Cây tam thất chứa nhiều hợp chất quan trọng như:

Flavonoid: Quercetin, kaempferol, isorhamnetin
Phenolic acid: Caffeic acid, ferulic acid, chlorogenic acid
Saponin steroid: Ruscogenin, dryorasinate
Vitamin và khoáng chất: Vitamin C, sắt, kẽm, đồng

Công dụng trong y học cổ truyền

Chống oxy hóa và chống viêm

Các hợp chất flavonoid và phenolic acid có tác dụng chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do gây ra. Đồng thời, chúng cũng có tác dụng kháng viêm, giúp giảm các triệu chứng viêm.

Hỗ trợ điều trị các vấn đề về xương khớp

Cây tam thất được sử dụng để điều trị các bệnh liên quan đến xương khớp như đau nhứt xương, gút, viêm khớp. Nhờ khả năng chống viêm và tác dụng bảo vệ sụn khớp, cây giúp giảm đau và hạn chế tổn thương xương khớp.

Giúp làm đẹp da

Nhờ hàm lượng vitamin C và khoáng chất dồi dào, tam thất có tác dụng làm sáng và se khít lỗ chân lông, giúp da trẻ trung và mịn màng hơn.

Công dụng khác

Hỗ trợ tiêu hóa và giảm cholesterol
Tăng cường miễn dịch và chống lại các tác nhân gây bệnh
Điều trị các vấn đề về đường tiết niệu

Cách sử dụng và chế biến cây tam thất

Dạng sử dụng

Cây tam thất có thể được sử dụng dưới nhiều dạng khác nhau:

Dạng khô: Cây tam thất được phơi khô và dùng để ngâm rượu hoặc đun nước uống.
Dạng tươi: Lá và thân tươi có thể được ép lấy nước uống trực tiếp.
Dạng bột: Cây tam thất được nghiền thành bột để làm thực phẩm chức năng hoặc pha trộn với các thức uống khác.

Chế biến và bảo quản

Phơi khô: Cây tam thất được rửa sạch, phơi khô ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
Ngâm rượu: Cây tam thất khô được ngâm với rượu trong một thời gian nhất định để chiết xuất các dược chất.
Đun nước: Cây tam thất khô hoặc tươi có thể được đun sôi với nước để tạo thành nước thuốc.

Để bảo quản, cây tam thất khô nên được đựng trong hộp kín, tránh ánh sáng và nhiệt độ cao.

Cách trồng và chăm sóc cây tam thất

Môi trường và điều kiện trồng

Cây tam thất có thể được trồng trong chậu hoặc trực tiếp trên các bề mặt như tường, đá. Môi trường thích hợp cho cây phát triển là:

Đất thoáng khí, nghèo dinh dưỡng
Nơi thoáng mát, có ánh sáng nhưng không quá gắt
Nhiệt độ trong khoảng 20-30°C
Độ ẩm không khí vừa phải, không quá khô hoặc quá ẩm

Kỹ thuật trồng và chăm sóc

Gieo hạt: Hạt tam thất được gieo trong chậu đất ẩm, đặt ở nơi bán râm. Tưới nước đều đặn để giữ ẩm cho hạt nảymầm.
Chăm sóc cây non: Khi cây non đã mạnh mẽ, có thể chuyển sang chậu lớn hơn hoặc trồng trực tiếp. Đảm bảo tưới nước đều đặn và cân nhắc việc bón phân để cây phát triển tốt.
Chăm sóc cây trưởng thành: Cây tam thất cần được tưới nước đều đặn, tránh để đất khô quá lâu. Nếu trồng trong chậu, hãy thay đổi đất định kỳ để cung cấp dinh dưỡng mới cho cây.

Vấn đề phòng trừ sâu bệnh

Để cây tam thất phát triển khỏe mạnh, cần chú ý đến việc phòng trừ sâu bệnh:

Sâu cuốn lá: Sử dụng thuốc phun trừ sâu an toàn cho cây và người.
Nấm mốc: Đảm bảo cây được thoáng khí, tránh ẩm ướt quá mức.
Rầy nâu: Dùng phương pháp tự nhiên như phun dung dịch cay, chanh để tiêu diệt rầy.

Lợi ích và nguy cơ khi sử dụng cây tam thất

Lợi ích của cây tam thất

Chữa bệnh hiệu quả: Cây tam thất có nhiều công dụng trong y học cổ truyền như chống viêm, giảm đau xương khớp, hỗ trợ tiêu hóa.
Làm đẹp da: Nhờ hàm lượng vitamin C và khoáng chất, tam thất giúp da sáng mịn.
Dễ trồng và chăm sóc: Cây tam thất không đòi hỏi nhiều công việc chăm sóc, phù hợp với người mới làm vườn.

Tại cửa hàng Tây Bắc TV đang bán một số đặc sản của Tây Bắc như: Thịt trâu sấy, thịt lợn sấy, lạp sườn, mắc khén, hạt dổi, thảo quả … cùng một số dược liệu quý như sâm đương quy ngâm mật ong, viên hà thủ ô, hoa đu đủ đực ngâm mật ong, tam thất bắc và mật ong rừng Tây Bắc.

Bất kỳ lúc nào, bạn cũng có cơ hội để được thưởng thức món ngon ngay tại nhà khi bạn đặt hàng với chúng tôi.

Trụ sở Tây Bắc TV: 264 Trần Hưng Đạo, Đoàn Kết, Thị xã Lai Châu, Lai Châu

Hoặc theo địa chỉ: