Cây hoa trinh nữ (Mimosa pudica L.) là một loại cây thảo sống lâu năm, có nguồn gốc từ miền Nam và Trung Mỹ. Tên gọi khác của cây này còn có “cây xấu hổ”, “cây thẹn” hay “cây trinh nữ”. Với vẻ đẹp tinh tế của những bông hoa tím đỏ và tính năng đặc biệt là khép lại khi chạm vào, cây hoa trinh nữ đã thu hút sự chú ý của nhiều người và được trồng và sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền và hiện đại.
Bài viết này Tây Bắc TV sẽ giới thiệu với bạn các công dụng của cây hoa trinh nữ và cách sử dụng cho mục đích y học.
Công dụng của cây hoa trinh nữ
Tên gọi khác và thông tin khoa học
Tên gọi khác của cây hoa trinh nữ phản ánh được những đặc điểm đặc biệt của cây này. “Cây xấu hổ” xuất phát từ tính năng tự bảo vệ của cây khi lá khép lại khi bị chạm vào. “Cây thẹn” cũng có ý nghĩa tương tự, nhưng còn ám chỉ đến tính năng chống lại sự xâm phạm của con người. “Cây trinh nữ” thể hiện vẻ đẹp thanh cao và trong sáng của những bông hoa tím đỏ, giống như một cô gái trinh nguyên.
Tên khoa học của cây hoa trinh nữ là Mimosa pudica L., thuộc họ Đậu (Fabaceae). Ngoài Việt Nam, cây còn được biết đến với tên gọi khác như “touch-me-not” hay “sensitive plant” trong tiếng Anh, “Shame plant” trong tiếng Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha, “La plante de la timidité” trong tiếng Pháp, “Die schüchterne Pflanze” trong tiếng Đức.
Nguồn gốc và phân bố
Cây hoa trinh nữ là loài thực vật đặc hữu của miền Nam và Trung Mỹ. Nó được cho là đã được đưa vào Ấn Độ từ Trung Mỹ vào thế kỷ thứ 18. Hiện nay, cây hoa trinh nữ được trồng và mọc hoang rất phổ biến ở các nước châu Á như Việt Nam, Thái Lan, Malaysia và Ấn Độ. Cây cũng được du nhập và trồng ở nhiều quốc gia khác trên thế giới như Mỹ, Canada, Anh, Ý, Pháp và Úc.
Mô Tả
Cây hoa trinh nữ có thân thảo sống lâu năm, có thể cao đến 1,5m. Thân và cành của cây có nhiều gai móc, khi bị chạm vào sẽ gập lại và đóng thành một hình dạng giống như cái lá. Đây là tính năng tự bảo vệ của cây để tránh bị tấn công bởi các loài động vật hoặc con người. Lá của cây hoa trinh nữ có hình dạng lông chim và có thể khép lại khi chạm vào. Điều này làm cho cây trông rất đặc biệt và thu hút sự chú ý của nhiều người.
Hoạt động của cây hoa trinh nữ còn phụ thuộc vào ánh sáng. Ban ngày, lá sẽ mở ra và thu nhận ánh sáng mặt trời để quang hợp. Nhưng vào buổi tối, lá sẽ gập lại và đóng cửa mặt của mình để chuẩn bị cho giấc ngủ. Điều này làm cho cây trông như một cô gái đang tỉnh giấc và đi vào giấc mơ.
Cây hoa trinh nữ có hoa nhỏ, có màu tím đỏ và có hình dạng giống như một quả cầu. Quả của cây có hình dạng ngôi sao, có nhiều lông cứng bao bọc xung quanh. Hoa của cây có mùi thơm dịu và có khả năng thu hút các loài côn trùng, đặc biệt là ong và bướm.
Công dụng cây trinh nữ trong y học
Cây hoa trinh nữ đã được sử dụng trong y học cổ truyền và hiện đại từ rất lâu để điều trị nhiều loại bệnh khác nhau. Dưới đây là một số công dụng của cây hoa trinh nữ có thể được áp dụng trong y học:
Trấn tĩnh, an thần, giảm đau, chống viêm, lợi tiểu, hạ huyết áp
Từ lâu, cây hoa trinh nữ đã được sử dụng để trấn tĩnh, an thần và giảm đau. Chất minosin có tính chất ức chế tiến trình viêm và giảm đau, có thể giúp làm dịu các triệu chứng của các bệnh về khớp và cơ xương. Các alcaloid và flavonosid có tính chất kháng viêm và kháng khuẩn, có thể giúp giảm tình trạng viêm nhiễm và lợi tiểu cho cơ thể.
Ngoài ra, cây hoa trinh nữ còn có tác dụng hạ huyết áp, giúp kiểm soát mức độ huyết áp trong cơ thể và giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch.
Điều trị suy nhược thần kinh, mất ngủ, viêm phế quản, viêm gan, viêm kết mạc cấp tính, đau dạ dày, huyết áp cao, phong thấp, sỏi đường tiết niệu
Cây hoa trinh nữ có thể có tác dụng trong điều trị các bệnh lý về thần kinh như suy nhược thần kinh và mất ngủ. Nó cũng có tính chất ức chế cơn đau và giúp giảm sự căng thẳng của các cơ xung quanh, có thể giải tỏa các triệu chứng của viêm phế quản, viêm gan, viêm kết mạc cấp tính và đau dạ dày. Các flavonoid và axit amin có tính chất kháng viêm và kháng khuẩn, có thể giúp giảm tình trạng viêm nhiễm và lợi tiểu cho cơ thể.
Ngoài ra, cây hoa trinh nữ còn có tác dụng hạ huyết áp, giúp kiểm soát mức độ huyết áp trong cơ thể và giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch. Nó cũng có thể giúp xua tan cơn đau liên quan đến phong thấp và sỏi đường tiết niệu.
Chống nọc rắn độc
Cây hoa trinh nữ cũng có tác dụng chống lại nọc rắn độc. Khi bị cắn bởi các loài rắn độc như rắn hổ, việc sử dụng cây hoa trinh nữ có thể giúp giảm đau và viêm do nọc rắn gây ra. Các hợp chất trong cây hoa trinh nữ có tính chất chống viêm và giảm đau, có thể hỗ trợ quá trình phục hồi sau khi bị cắn.
Hỗ trợ tiêu hóa
Cây hoa trinh nữ cũng có thể hỗ trợ quá trình tiêu hóa. Chất nhầy trong hạt của cây có thể giúp bảo vệ niêm mạc ruột và giảm nguy cơ mắc các bệnh về đường tiêu hóa. Ngoài ra, các flavonoid và axit amin trong cây cũng có tác dụng kháng vi khuẩn và giúp cân bằng vi sinh vật đường ruột, từ đó cải thiện chức năng tiêu hóa.
Bài thuốc sử dụng cây trinh nữ
Công dụng của cây trinh nữ đã được khẳng định trong các bài thuốc dưới đây:
Trị đau ngang thắt lưng, nhức mỏi gân
- Bài thuốc 1: Phơi khô rễ cây mắc cỡ rồi sao vàng, tẩm rượu, sao khô lại. Mỗi lần dùng 20 – 30g, sắc nước uống trong ngày;
- Bài thuốc 2: Dùng 20 – 30g rễ cây mắc cỡ sao vàng, tẩm rượu, 20g rễ cúc tần, 20g bưởi bung, g dây cam thảo, 10g rễ đinh lăng, sắc nước uống trong ngày
Trị đau nhức xương khớp
- Bài thuốc 1: Thái lát mỏng rễ cây mắc cỡ, mang đi phơi khô. Mỗi ngày dùng 120g rễ cây mắc cỡ, đem rang lên, tẩm rượu 35 – 40° rồi sao khô. Khi dùng, sắc 120g rễ cây mắc cỡ với 600ml, tới khi còn 200 – 300ml thì ngừng, uống làm 2 – 3 lần/ngày. Sau khoảng 4 – 5 ngày người bệnh sẽ thấy hiệu quả;
Kết Luận
Trong bài viết này, chúng ta đã tìm hiểu về cây hoa trinh nữ và các hợp chất có trong cây mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Từ các alcaloid, flavonosid, crocetin, minosin, axit amin đến các loại alcol và axit hữu cơ, cây hoa trinh nữ chứa nhiều hợp chất có tính chất chống viêm, chống vi khuẩn và chống oxy hóa.
Việc sử dụng cây hoa trinh nữ có thể hỗ trợ điều trị nhiều loại bệnh khác nhau, từ viêm khớp, eczema, đau dạ dày đến suy nhược thần kinh, mất ngủ và huyết áp cao. Tuy nhiên, việc sử dụng cần tuân thủ đúng liều lượng và lưu ý các phản ứng phụ có thể xảy ra.
Với những thông tin trên, hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về cây hoa trinh nữ và cách sử dụng để hưởng lợi cho sức khỏe một cách an toàn và hiệu quả. Hãy luôn tham khảo ý kiến của chuyên gia trước khi sử dụng bất kỳ loại thảo dược nào để đảm bảo an toàn và hiệu quả nhất.
Tại cửa hàng Tây Bắc TV đang bán một số đặc sản của Tây Bắc như: Thịt trâu sấy, thịt lợn sấy, lạp sườn, mắc khén, hạt dổi, thảo quả … cùng một số dược liệu quý như sâm đương quy ngâm mật ong, viên hà thủ ô, hoa đu đủ đực ngâm mật ong, tam thất bắc và mật ong rừng Tây Bắc.
Bất kỳ lúc nào, bạn cũng có cơ hội để được thưởng thức món ngon ngay tại nhà khi bạn đặt hàng với chúng tôi.
Trụ sở Tây Bắc TV: 264 Trần Hưng Đạo, Đoàn Kết, Thị xã Lai Châu, Lai Châu
Hoặc theo địa chỉ:
Điện thoại: 0378308666
- Email: taybactv9999@gmail.com
Thực Phẩm Bổ Sung
Dược Liệu Tây Bắc
Dược Liệu Tây Bắc
Nông Sản - Đặc Sản Tây Bắc
