Ẩm thực vùng cao Tây Bắc mang đậm dấu ấn núi rừng đã và đang níu chân biết bao khách du lịch, mang đến sự độc đáo, tạo nên một nét đẹp riêng Tây Bắc.
Bạn hãy cùng Tây Bắc TV khám phá ẩm thực vùng cao Tây Bắc trong bài viết dưới đây nhé.
Ẩm thực vùng cao Tây Bắc, đặc sắc và quyến rũ
Ẩm thực vùng cao Tây Bắc mang nhiều dấu ấn đặc trưng đã thu hút lượng lớn khách du lịch hàng năm. Mỗi khi nhắc đến ẩm thực Tây Bắc, người ta thường nghĩ ngay đến những món ăn được chế biến từ vật nuôi thả rông hoặc gạo nếp, rau rừng.
Vùng núi Tây Bắc là nơi tập trung của nhiều dân tộc thiểu số ít người. Sự đa dạng về văn hóa đã làm nên một nền ẩm thực Tây Bắc phong phú, đặc sắc. Mỗi vùng miền tại đây sẽ có những món ăn thể hiện riêng nét đặc trưng của dân tộc mình. Tuy nhiên, có một nét giao thoa nhau giữa các nền ẩm thực Tây Bắc là hương vị đặc trưng trong các loại gia vị từ mắc khén, hạt dổi, rau rừng, ớt, gừng,…
Ẩm thực vùng cao Tây Bắc – Nguyên liệu phong phú
Ẩm thực vùng cao Tây Bắc: Mắc khén là một trong những sản vật mà thiên nhiên ban tặng cho con người Tây Bắc. Mắc khén được dùng trong hầu hết các món ăn của đồng bào Tây Bắc. Thiếu mắc khén dường như bữa cơm bớt ngon, và vẫn thấy thiếu thiều gì đó.
Ngoài mắc khén thì hạt dổi cũng là một loại gia vị đặc trưng của Tây Bắc. Người ta thường dùng hạt dổi để tẩm ướp các món nướng như gà, thịt, sườn,..
Ngoài ra, chúng còn được giã nhỏ trộn với muối chanh, ớt. Thứ nước chấm cay cay, chua chua, thơm ngậy. Nước chấm dùng để chấm thịt gà, thịt luộc thì không một thứ nước chấm nào có thể sánh được.
Ẩm thực vùng cao Tây Bắc còn nổi tiếng với các loại măng rừng từ vầu, nứa, trúc. Các loại gạo đặc sản Tây Bắc như gạo Tám Điện Biên, gạo Séng Cù ( Bát Xát Lào Cai), gạo Séng Cù ( Than Uyên Lai Châu), nếp Tú Lệ, nếp nương Điện Biên,…
Một số ẩm thực vùng cao Tây Bắc đã níu chân thực khách
Và nếu đã có dịp đến với mảnh đất Tây Bắc, bạn không nên bỏ qua những món ăn đặc sản của nơi đây như:
Ẩm thực vùng cao Tây Bắc: Pa pỉnh tộp
Ẩm thực vùng cao Tây Bắc: Pa pỉnh tộp là đặc sản trong nền ẩm thực Tây Bắc, có nguồn gốc từ dân tộc Thái, sinh sống vùng Lai Châu. Theo tiếng dân tộc Thái, từ “pa” có nghĩa là “cá suối”, “Pa pỉnh tộp” là tên gọi chỉ những con cá bị nướng gập lại.
Món ăn có tên gọi độc đáo nhưng bình dị này sở dĩ vì cá trước khi được đem nướng sẽ bị mổ sạch nội tạng, tẩm ướp gia vị và gập đôi để nướng trên bếp than hồng.
Nguyên liệu
- Cá chép, cá trôi, các trắm, cá suối,… tùy thích.
- Gia vị gồm: hành củ, ớt, sả, gừng, củ riềng, thính gạo, mắc khén, muối,…
- Một số loại rau củ: hành lá, rau húng, mầm măng của cây sa nhân,…
Cách chế biến
Món Pa pỉnh tộp được chế biến theo các bước sau:
- Giã nhuyễn hỗn hợp các loại gia vị, rau củ đã chuẩn bị.
- Chọn cá tươi ngon, làm sạch vảy nếu có, mổ bỏ ruột. Quá trình mổ cá nên lưu ý mổ dọc theo sống lưng để gập úp cá một cách dễ dàng.
- Cá sau khi mổ không nên rửa lại bằng nước sạch để có thể giữ được hương vị thơm ngon, ngọt béo.
- Khía trên thân cá những đường song song với những khoảng cách phù hợp để gia vị dễ dàng thấm đều. Nên dùng dao thật sắc để tránh cá bị nát thịt.
- Thoa các loại gia vị đã giã nhuyễn lên thân cá, mặt trong của cá phủ đầy thính gạo và bột riềng.
- Cá ướp xong được gập đôi thân mình theo chiều ngang và kẹp bằng thanh tre. Cá nướng trên bếp than cho đến khi chín vàng là có thể thưởng thức.
- Pa pỉnh tộp ngon nhất khi thưởng thức cùng xôi nếp, rượu ngô – tất cả được hòa quyện một cách hoàn hảo, thơm ngon đến khó quên.
Ẩm thực vùng cao Tây Bắc: Thắng cố ngựa
Đây là món ăn truyền thống của dân tộc H’mông, tạm dịch theo nghĩa Tiếng Việt là “nồi nước”.
Nguyên liệu:
- Thắng cố nấu theo công thức truyền thống với nguyên liệu chính là thịt ngựa, nội tạng ngựa, sự sáng tạo của nền ẩm thực về sau đã có thêm thịt bò, thịt trâu hay thịt lợn.
- Lá chanh, thảo quả, địa điền, quế, lá chanh, ngải cứu… là những loại gia vị không thể thiếu cho món ăn đặc sắc này.
Cách chế biến:
Thắng cố được nấu theo công thức sau:
- Thịt và nội tạng của ngựa được làm sạch sau đó tẩm ướp các loại gia vị đã chuẩn bị.
- Tiến hành ninh thịt ngựa cùng thảo quả, lá chanh, địa điền trong vòng khoảng từ 1 đến 2 giờ trên bếp lửa vừa phải. Trong quá trình ninh thịt nên chú ý vớt bọt ra để dùng được trong và ngọt thanh.
- Thắng cố khi ăn nên sử dụng bát to, để chảo trên bếp cho thức ăn luôn nóng. Để món ăn thêm phần hấp dẫn, nên ăn kèm ớt Mường Khương (một loại ớt đặc trưng của vùng núi cao Tây Bắc) và uống rượu nếp, ngô,…
Ẩm thực vùng cao Tây Bắc: Thịt trâu, thịt lợn gác bếp
Ẩm thực vùng cao Tây Bắc: Thịt trâu hay thịt lợn gác bếp là một trong những món ăn đặc trưng của dân tộc Thái, góp phần làm đa dạng đặc sắc ẩm thực Tây Bắc. Món ăn được chế biến công phu và tẩm ướp những loại gia vị mang đậm mùi hương núi rừng này đã làm say đắm biết bao du khách gần xa.
Khi ăn thịt trâu gác bếp sẽ hấp dẫn hơn khi thưởng thức cùng chút rượu táo mèo – một trong những loại rượu đặc sản của Tây Bắc.
Nguyên liệu
Nguyên liệu cho món ăn này không quá cầu kỳ, bao gồm:
- Thịt trâu (hoặc thịt lợn).
- Các loại gia vị được giã nhuyễn hòa quyện với nhau bao gồm: sả, gừng, tỏi, ớt, mắc khén.
Cách chế biến
Công đoạn chế biến đơn giản nhưng đòi hỏi sự khéo léo, tỉ mỉ qua hai bước sau:
- Để thịt được chín đều, mềm dài vừa phải cần lọc một cách cẩn thận để có thể loại bỏ hết gân thịt.
- Thái thịt thành từng miếng nhỏ theo dọc chiều thớ thịt, sau đó tẩm ướp đều các loại gia vị đã giã nhuyễn.
- Sau khi ướp thịt được 2 đến giờ, mang thịt xiên vào que que tre sắt nhọn, gác trên bếp than củi cho thịt chín dần.
Quy trình chế biến độc đáo đã giúp lưu giữ lại vị ngọt của thịt cộng với hương vị đặc trưng của các loại gia vị bản địa đã góp phần làm nên một món ăn đậm đà, hấp dẫn.
Ẩm thực vùng cao Tây Bắc: Nậm Pịa, lạ mà cuốn hút
Nậm Pịa nổi tiếng là món ăn truyền thống của người Thái, và cũng là một trong những đặc sản Tây Bắc nổi bật được yêu thích.
Nguyên liệu chính của nậm pịa là nội tạng các loài vật ăn cỏ. Bao gồm dạ dày, tiết, lòng, tim gan, phổi, phế lù đem ninh nhừ. Ngoài ra, còn một thành phần không thể thiếu nữa đó chính là pịa. Pịa là phần dịch (phân non) nằm giữa đoạn dạ dày và ruột già.
Ẩm thực vùng cao Tây Bắc: Cá bống vùi tro
Nhờ sự ưu đãi của thiên nhiên, Tây Bắc không chỉ là nơi có phong cảnh hữu tình mà còn là cội nguồn của món cá bống vùi tro thơm ngon góp phần làm dày thêm ẩm thực vùng cao Tây Bắc
Nguyên liệu
Giống như nhiều món ăn vùng cao khác, cá bống vùi tro gồm có những loại nguyên liệu phổ biến sau:
- Chọn những mẻ cá bống đều nhau và tươi ngon.
- Gia vị cần có là sả, ớt, gừng, mắc khén, lá húng, lá hom,…
- Lá dong lựa loại khô to, không các vết rách.
Cách chế biến
Món cá bống vùi tro đòi hỏi người làm phải khéo léo và giàu kinh nghiệm:
- Cá sau khi được bắt về cần rửa sạch, khéo léo loại bỏ ruột để thịt cá được giữ nguyên, không bị nát.
- Bạn uớp cá trong khoảng thời gian từ 15 đến 30 phút bằng các loại gia vị đã chuẩn bị sẵn.
- Cuốn cá vào trong lá dong, cần cuốn đều và nhẹ tay để tránh lá bị rách. Theo kinh nghiệm của người dân nơi đây, mỗi mẻ nướng chỉ nên cuốn một lượng cá vừa phải để cá chín đều, đậm vị.
- Vùi cá vào trong đống tro nóng, đợi tầm 10 đến 15 phút là có thể thưởng thức món cá nướng hảo hạn.
Du khách khi thưởng thức cá bống vùi tro sẽ cảm nhận trọn vẹn được vị tươi béo của cá bống hòa với hương vị núi rừng Tây Bắc không thể lẫn vào đâu qua những loại gia vị đặc trưng. Món ăn này thường được dùng để nhắm rượu hoặc ăn với cơm trắng, xôi nếp.
Ẩm thực vùng cao Tây Bắc: Rêu đá nướng
Đây là món ăn khá lạ từ cách chế biến cho đến hương vị. Rêu đá nướng được tẩm ướp gia vị như sả, ớt bột, hạt dổi, muối, hạt sen,… sau đó gói trong lá dong và mang vùi vào tro để nướng.
Món ăn mang hương vị rất riêng, vừa mềm, vừa béo, cảm giác thanh mát khi ăn. Ngoài ra, rêu xanh còn có thể dùng để nấu canh hoặc xào,…
Hi vọng qua bài viết mà Tây Bắc TV chia sẻ, các bạn đã có được cái nhìn chi tiết hơn về ẩm thực vùng cao Tây Bắc
Phạm Đào
