Tết Nguyên đán là một trong những ngày lễ lớn nhất trong năm của người Việt Nam. Đây là dịp để mọi người sum họp bên gia đình, họ hàng, bạn bè và cùng nhau đón chào một năm mới đến. Người Lự ở Lai Châu cũng có những phong tục đón Tết cổ truyền riêng của mình. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng Tây Bắc TV tìm hiểu về những phong tục đón Tết của người Lự ở Lai Châu.
Phong tục đón tết cổ truyền của người Lự: Chuẩn bị đón Tết
Trước Tết khoảng một tháng, người Lự bắt đầu chuẩn bị những thứ cần thiết để đón Tết. Họ đi chợ mua sắm đồ ăn, thức uống, hoa quả, bánh kẹo, quần áo mới. Ngoài ra, họ còn dọn dẹp nhà cửa, trang trí nhà cửa để đón năm mới.
Mua sắm đồ ăn, thức uống và quần áo mới
Như các vùng khác trong nước, người Lự cũng có thói quen mua sắm đồ ăn, thức uống và quần áo mới để chuẩn bị cho ngày Tết. Đây là cách để họ chào đón năm mới với niềm vui và may mắn.
Đi chợ mua sắm cũng là dịp để người Lự gặp gỡ bạn bè, người thân và trò chuyện với nhau. Ngoài ra, họ còn có thể tìm mua những món đồ trang trí nhà cửa để tạo không khí Tết ấm áp và đón chào một năm mới đầy tài lộc.
Dọn dẹp nhà cửa và trang trí
Trước Tết khoảng 1-2 tuần, người Lự bắt đầu dọn dẹp nhà cửa và trang trí để chuẩn bị đón Tết. Họ lau chùi, quét dọn nhà cửa và thay đổi bộ rèm cửa, ga giường để tạo không gian mới mẻ cho ngôi nhà.
Ngoài ra, họ còn trang trí nhà cửa bằng những cây hoa, cây cảnh và các vật dụng trang trí khác như đèn lồng, bánh trưng, bánh tét. Điều này giúp tạo không khí Tết ấm áp và đón chào một năm mới đầy tài lộc.
Gói bánh tết
Một trong những phong tục không thể thiếu trong ngày Tết của người Lự là gói bánh tết. Bánh tết của người Lự bao gồm bánh chưng và một số loại bánh gắn liền với nguyên liệu sẵn có trong nhà.
Quá trình làm bánh chưng, bánh tét
Người Lự thường bắt đầu làm bánh chưng, bánh tét vào khoảng một tuần trước Tết. Đây là quá trình tốn nhiều thời gian và công sức, vì vậy họ thường cùng nhau làm để giúp đỡ và tạo không khí sum họp.
Đầu tiên, họ chuẩn bị các nguyên liệu như: lá dong, gạo nếp, thịt heo, đậu xanh, gia vị. Sau đó, họ rửa sạch lá dong và ngâm trong nước để làm mềm. Tiếp theo, họ luộc gạo nếp và đậu xanh, sau đó trộn với gia vị để tạo thành nhân bánh. Thịt heo cũng được luộc và cắt thành miếng nhỏ để đặt vào bánh.
Sau khi chuẩn bị xong các nguyên liệu, họ bắt đầu gói bánh. Họ lấy một lá dong đã được làm mềm, đặt lên đĩa và đặt lớp gạo nếp, đậu xanh và thịt heo lên trên. Sau đó, họ gấp lá dong lại và dùng rơm hoặc dây ràng chặt lại thành hình vuông. Quá trình này được lặp lại cho đến khi hết nguyên liệu.
Cuối cùng, bánh được đặt vào nồi nước sôi và luộc trong khoảng 8-10 giờ. Để biết bánh đã chín hay chưa, người Lự thường dùng que tre đâm vào bánh. Nếu que tre không bị dính gì thì bánh đã chín.
Phong tục đón tết cổ truyền của người Lự: Thờ cúng tổ tiên
Vào đêm Giao thừa, người Lự làm lễ cúng tổ tiên. Họ bày lên bàn thờ mâm cỗ gồm các món ăn truyền thống như xôi, gà luộc, chả giò… Họ cùng nhau thắp hương cầu mong tổ tiên phù hộ cho con cháu.
Ý nghĩa của lễ cúng tổ tiên
Lễ cúng tổ tiên là một trong những phong tục quan trọng nhất trong ngày Tết của người Lự. Đây là cách để họ tưởng nhớ và tri ân công lao của tổ tiên đã dẫn dắt họ vượt qua những khó khăn và thành công trong cuộc sống.
Ngoài ra, lễ cúng tổ tiên còn có ý nghĩa tôn kính và cầu nguyện cho tổ tiên phù hộ cho gia đình trong năm mới. Đây cũng là dịp để gia đình sum họp và cùng nhau chia sẻ những kỷ niệm về tổ tiên và quá khứ.
Các món ăn trong mâm cỗ tổ tiên
Trong mâm cỗ tổ tiên, người Lự thường bày đủ các món ăn truyền thống như xôi, gà luộc, chả giò, nem rán… Đặc biệt, có một số món ăn chỉ xuất hiện trong ngày Tết như bánh chưng, bánh tét, mứt Tết…
Mỗi món ăn trong mâm cỗ đều có ý nghĩa riêng. Ví dụ như xôi tượng trưng cho sự đoàn viên, gà luộc tượng trưng cho sự an lành và may mắn, chả giò tượng trưng cho sự phát tài và thành công…
> Xem thêm: Phong tục tết của người Hà Nhì
Phong tục tết của người Hà Nhì – Bản sắc văn hóa đặc trưng của dân tộc thiểu số
Chúc Tết
Sáng mùng một Tết, người Lự đi chúc Tết nhau. Họ usually pay a visit to the eldest family member first. Đây là cách để thể hiện sự tôn kính và lòng tri ân đối với người lớn tuổi trong gia đình.
Lời chúc Tết
Khi đi chúc Tết, người Lự thường dành những lời chúc tốt đẹp nhất cho gia đình, bạn bè và người thân. Đây là cách để họ chia sẻ niềm vui và hy vọng trong năm mới.
Một số lời chúc Tết phổ biến của người Lự gồm có:
- Chúc mừng năm mới, an khang thịnh vượng.
- Chúc gia đình luôn hạnh phúc, sum vầy và đoàn viên.
- Chúc con cháu thành công trong cuộc sống.
- Chúc sức khỏe dồi dào và may mắn trong công việc.
Quà Tết
Ngoài lời chúc, người Lự cũng thường tặng quà Tết cho nhau. Đây là cách để thể hiện lòng tri ân và tình cảm của mình đối với gia đình, bạn bè và người thân.
Các món quà Tết phổ biến của người Lự gồm có: bánh chưng, bánh tét, rượu, trái cây, mứt Tết… Ngoài ra, còn có những món quà đặc biệt như gà ác, lợn giống, gà mái… Đây là những món quà mang ý nghĩa tốt đẹp và được coi là biểu tượng của sự giàu có và thành đạt.
Kết luận
Trên đây là những phong tục đón Tết cổ truyền của người Lự ở Lai Châu. Dù thời gian trôi qua, nhưng những phong tục này vẫn được duy trì và truyền lại từ đời này sang đời khác. Đây không chỉ là cách để tôn vinh và giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc mà còn là cơ hội để gia đình sum họp và chia sẻ niềm vui trong ngày Tết. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu thêm về phong tục đón Tết của người Lự ở Lai Châu. Chúc mừng năm mới và một năm đầy may mắn!
[giới hạn sản phẩm=”5″ cột=”5″ best_sell=”true” ]