Công dụng bất ngờ của cây khế

Cây khế, một loại cây quen thuộc tại Việt Nam, không chỉ mang lại trái ngon mà các bộ phận của cây còn được sử dụng trong nhiều bài thuốc điều trị bệnh. Vậy cây khế có những công dụng gì và cách sử dụng ra sao? Hãy tìm hiểu cùng Tây Bắc TV nhé.

Nội dung bài viết

Đặc điểm cây khế

Cây khế, hay còn gọi là Averrhoa carambola, thuộc họ Chua me đất (Oxalidaceae). Đây là loài cây thân gỗ cao, có thể đạt chiều cao lên đến 12 mét. Thân cây thường phân nhánh với các cành giòn dễ gãy. Lá khế là dạng lá kép lông chim, gồm 3 – 5 đôi lá chét với phiến lá giống hình trái xoan nhọn.

Hoa khế nhỏ, mọc thành cụm với màu sắc chủ yếu là hồng tím, pha chút trắng. Quả khế khi chín có màu vàng và nổi bật với 5 múi, khi cắt ngang tạo thành hình ngôi sao – từ đó có tên tiếng Anh là “Star fruit”. Có hai giống khế phổ biến là khế chua (vị rất chua) và khế ngọt (vừa chua vừa ngọt).

Các bộ phận của cây khế như vỏ, hoa, lá, rễ và quả đều được thu hái để chế biến thành thuốc, trong khi phần hoa và quả thường được thu theo mùa, thì lá, rễ và thân cây có thể thu hái quanh năm. Cây khế có nguồn gốc từ Malaysia và Ấn Độ nhưng đã được trồng rộng rãi tại Việt Nam.

Thành phần dinh dưỡng và công dụng y học

Quả khế chứa nhiều thành phần dinh dưỡng phong phú, bao gồm chất xơ, protein cùng nhiều vitamin như A, K, E, B5, C và các nguyên tố vi lượng như kali, magie. Ngoài ra, quả khế còn chứa các hợp chất thực vật quý giá như axit gallic, quercetin và epicatechin.

Công dụng theo đông y

Theo Đông y, công dụng của quả khế chủ yếu bao gồm:

Lợi tiểu: Tăng tiết nước bọt, tiêu viêm, long đờm.
Giải nhiệt: Thanh nhiệt, giải uế, khử phong.
Chữa đau: Rễ khế có tác dụng chỉ thống, trừ phong thấp. Hoa khế giúp trị sốt rét; phần lá và thân cây có khả năng lợi tiểu, tiêu viêm.

Một số bệnh lý mà cây khế có thể hỗ trợ điều trị bao gồm: đau khớp, đau đầu mãn tính, sốt cao do lách to, đau họng, ho kéo dài, viêm dạ dày, sổ mũi, đau nhức do chấn thương, thận hư và sởi.

Tác dụng theo nghiên cứu dược lý hiện đại

Nghiên cứu hiện đại đã chỉ ra rằng:

Hợp chất beta-carotene trong quả khế giúp cải thiện thị lực và thúc đẩy quá trình trao đổi chất.
Vitamin C và flavonoid trong khế hỗ trợ thải độc, bảo vệ mạch máu và duy trì sức khỏe hệ xương khớp.
Các hợp chất chống oxy hóa trong quả khế có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch và ngăn ngừa tế bào ung thư.
Chất xơ trong khế giúp cải thiện nhu động ruột, hạn chế táo bón, kiểm soát đường huyết và giảm men gan.
Pectin trong khế giúp hạ cholesterol và bảo vệ tế bào gan.

Ngoài ra, khế còn có khả năng ức chế một số vi khuẩn thường gặp, trong khi lá khế có tác dụng sát trùng và ức chế dị ứng.

Một số bài thuốc từ cây khế

Dưới đây là một số bài thuốc đơn giản ứng dụng công dụng của cây khế:

1. Chữa lở sơn

Nguyên liệu: 40g lá khế tươi hoặc kết hợp với 20g lá muồng truổng. Giã nát, gói vào vải sạch và đắp lên vùng bị lở.

2. Chữa dị ứng, mề đay

Sử dụng lá khế giã nát và đắp lên vùng da bị dị ứng, đồng thời sắc 16g vỏ núc nác để uống.

3. Phòng sốt xuất huyết

Nguyên liệu bao gồm: 16g lá khế, 12g lá dâu, sắn dây, lá tre, mã đề và sinh địa. Sắc lấy nước uống hàng ngày.

4. Thuốc thúc sởi

Chuẩn bị 20g quả khế thái lát phơi khô, 20g rau dệu và các nguyên liệu khác. Sắc lấy nước chia làm hai lần uống trong ngày.

5. Trị cảm nắng

Sử dụng 20g lá khế tươi kết hợp với 10g lá chanh, giã nát và vắt lấy nước uống.

6. Chữa sốt cao co giật ở trẻ em

Sắc các nguyên liệu như hoa khế, hoa kim ngân, lá dành dành… thành nước đặc chia làm nhiều lần uống trong ngày.

7. Chữa ho gà, viêm họng

Áp dụng các phương pháp như sắc nước từ hoa khế tẩm gừng, lá khế hoặc vỏ thân.

8. Điều trị các bệnh khác

Có thể sử dụng khế để chữa chứng tiểu buốt, viêm bàng quang, ngộ độc nấm…

Lưu ý khi sử dụng khế

Mặc dù khế mang lại nhiều lợi ích, nhưng cần lưu ý một số vấn đề sau:

Độc Tính: Đã có báo cáo về độc tính caramboxin trong quả khế, đặc biệt đối với người suy thận, đái tháo đường.
Liều Lượng: Không nên ăn nhiều khế, nhất là khi đói. Người bị bệnh dạ dày cũng nên hạn chế.
Tham Khảo Ý Kiến Bác Sĩ: Nếu có bất kỳ phản ứng bất thường nào, người dùng nên tham khảo ý kiến bác sĩ.

Tóm lại, cây khế không chỉ mang lại trái ngon mà còn là một vị thuốc quý trong y học cổ truyền và hiện đại, có thể hỗ trợ điều trị nhiều loại bệnh. Tuy nhiên, người dùng cần chú ý đến liều lượng và tình trạng sức khỏe cá nhân để đảm bảo an toàn khi sử dụng.

Công Dụng Bất Ngờ Của Cây Khế: Tác Dụng và Ứng Dụng Trong Y Học — Khế không chỉ mang lại trái ngon mà còn là một vị thuốc quý trong y học cổ truyền

Đáp ứng nhu cầu sử dụng khế

Khế đã trở thành một nguồn nguyên liệu không thể thiếu trong nhiều món ăn của người Việt Nam, góp phần làm phong phú thêm nền ẩm thực. Ngoài việc thưởng thức trực tiếp, chúng ta có thể chế biến khế thành các món salad trộn, nước chấm hay thậm chí là mứt khế để ăn kèm.

Cùng với sự quan tâm đến sản phẩm tự nhiên và sức khỏe ngày càng tăng, việc tìm hiểu và sử dụng khế trong đời sống hàng ngày có thể mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho sức khỏe. Chẳng hạn như:

Thay thế những món ăn nhanh không lành mạnh bằng các món ăn miệng từ khế, giúp làm đẹp da và cân bằng dinh dưỡng.
Kết hợp khế vào chế độ ăn uống để hỗ trợ giảm cân nhờ vào khả năng kiểm soát đường huyết và làm giảm cảm giác thèm ăn.
Sử dụng khế làm thành phần chính trong các loại trà, nước ép tốt cho sức khoẻ, đặc biệt trong mùa hè oi bức.

Việc bảo quản khế cũng không khó khăn. Chúng ta có thể lưu trữ khế tươi trong tủ lạnh hoặc dự trữ khế khô để sử dụng dần.

Những lợi ích kinh tế từ cây khế

Không chỉ đơn thuần là một loại quả, cây khế còn có nhiều giá trị kinh tế cao. Việc trồng và sản xuất khế đang được xem xét như một hướng đi tiềm năng cho nhiều bà con nông dân tại Việt Nam. Cây khế có thể phát triển tốt trong điều kiện khí hậu nhiệt đới Việt Nam và dễ dàng thích nghi với đất đai nơi đây. Điều này mở ra cơ hội cho nông dân kiếm thêm thu nhập từ việc bán sản phẩm chế biến từ khế, như nước ép khế hay mứt khế.

Bên cạnh đó, khế còn được biết đến là một loại cây cảnh trang trí, với hình dáng đẹp mắt và hương thơm dễ chịu, góp phần tạo điểm nhấn cho khu vườn hay không gian sống của mỗi gia đình.

>Xem thêm:

Giới thiệu về viên tinh nghệ chè dây

Kết luận

Như vậy, khế không chỉ là một trong những loại trái cây ngon miệng mà còn là một vị thuốc quý giá. Qua thông tin ở trên, hy vọng bạn đọc sẽ có cái nhìn sâu sắc hơn về cây khế, từ cách sử dụng, công dụng cho đến những lợi ích kinh tế mà nó mang lại. Việc sử dụng khế trong đời sống hàng ngày không chỉ mang lại trải nghiệm ẩm thực hấp dẫn mà còn hỗ trợ tích cực cho sức khỏe và sinh kế của nhiều hộ gia đình nông dân.