Cách bảo quản hạt mắc khén sau khi mua về như thế nào hẳn là câu hỏi chung của khá nhiều người. Mắc khén là loại gia vị đặc trưng của vùng Tây Bắc.
Với vị cay tê và thơm nồng mắc khén đã chinh phục rất nhiều người yêu thích ẩm thực. Thế nhưng không phải ai cũng biết cách bảo quản loại gia vị này. Tây Bắc TV xin gửi tới các bạn các cách bảo quản hạt mắc khén chuẩn nhất qua bài viết sau.
Mắc khén là gì
Mắc khén là cây gia vị đặc trưng của vùng Tây Bắc. Nó được gọi với danh khoa học là Zanthoxylum, cây mắc khén thuộc họ cam.
Thông thường đồng bào Tây Bắc còn gọi cây mắc khén với những cái tên khác như: hạt sẻn, cây sưng , cây xuyên tiêu, cây sẻng vàng hay cây hoàng lực…
Hạt mắc khén từ rất lâu trước đây đã trở thành loại gia vị quen thuộc không thể thiếu trong hầu hết bữa ăn của đồng bào các dân tộc thiểu số Tây Bắc. Nó giúp món ăn nơi đây mang màu sắc riêng.
Cây mắc khén là loại cây thân gỗ to. Tháng 6 tháng 7 (tính theo dương lịch) hàng năm cũng là lúc cây mắc khén trĩu trịt hoa quả.
Tháng 11, hạt mắc khén sẽ chín dần đều, lúc này bà con sẽ bẻ từng chùm mắc khén và mang về phơi khô hay có thể treo lên gác bếp. Số mắc khén này sẽ bảo quản và để dành dùng trong một năm.
Hạt mắc khén tươi sẽ có vỏ màu xanh và khi được sấy khô mắc khén sẽ chuyển màu nâu sẫm, vỏ nứt ra ở bên trong lộ phần hạt màu đen.
Thông thường cách bảo quản hạt mắc khén khô là cho vào túi hoặc có thể đóng chai. Cách bảo quản hạt mắc khén này sẽ để được lâu. Đây cũng là cách bảo quản hạt mắc khén mà các nhà bán hàng hay dùng.
Lưu ý cách bảo quản hạt mắc khén chúng ta không cần cho tủ lạnh mà nên để nơi thoáng mát.
Mắc khén có vị như thế nào
Mắc khén có hương vị cực kì đặc biệt khó có loại gia vị nào mang lại. Mắc khén khi được rang lên sẽ có mùi thơm nồng rất đặc trưng. Lúc giã nhuyễn ra mắc khén bột còn thơm hơn nữa.
Mắc khén dùng để chấm gì cũng hợp, nướng gà vịt hay chấm thịt luộc, cá hấp, cá nướng đều rất ngon. Vị cay tê nới đầu lưỡi, càng chấm càng ngon.
Cách bảo quản hạt mắc khén
Hạt mắc khén chúng ta hay sử dụng có thể dùng được cả loại tươi hay khô. Cách bảo quản hạt mắc khén tươi và khô cũng khác nhau. Thời gian sử dụng vì thế mà cũng không giống nhau.
Cách bảo quản hạt mắc khén tươi
Hạt mắc khén tươi thông thường sẽ được sử dụng ngâm rượu hay làm gia vị. Loại hạt tươi này có mùi thơm nồng nhưng vị chỉ cay tê nhẹ . Loại hạt tươi có tác dụng rất tốt trong chữa bệnh. Nên nhiều người thích dùng mắc khén tươi hơn.
Cách bảo quản hạt mắc khén tươi khá đơn giản.
Cách bảo quản hạt mắc khén tươi dễ nhất là trữ trong ngăn đông tủ lạnh. Hãy rửa cho thật sạch hạt mắc khén tươi trước khi bảo quản hạt mắc khén để có thể cast giữ và sử dụng lâu hơn. Thời gian sử dụng mắc khén tươi khá ngắn chỉ 5-7 ngày. Khi sử dụng ta chỉ lấy lượng vừa đủ hạt mắc khén tránh lãng phí.
Cách bảo quản hạt mắc khén khô
Đây là loại được sử dụng và chế biến nhiều nhất. Hạt mắc khén khô thường sẽ được dùng như gia vị. Sau khi thu hái hạt mắc khén sẽ được loại bỏ tạp chất cùng các hạt hư hỏng.
Cách bảo quản hạt mắc khén khô
Hạt mắc khén để bảo quản lâu cần được phơi hay có thể gác bếp hoặc sấy cho thật khô. Tốt nhất ta nên phơi hạt mắc khén dưới ánh nắng mặt trời trực tiếp cho hạt khô hoàn toàn. Khi mắc khén khô và để nguội ta tiến hành bước tiếp theo trong cách bảo quản hạt mắc khén.
Cách bảo quản hạt mắc khén khô là để trong túi bóng được hút chân không hay chứa trong các lọ thuỷ tinh loại có nắp đậy. Nếu thực hiện cách bảo quản hạt mắc khén khô chuẩn ta có thể sử dụng và lưu trữ lên đến hàng năm.
Lọ chứa hạt mắc khén khô phải được để ở những nơi thoáng mát và tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp. Khi lấy ra cần lấy đủ dùng và thực hiện các bảo quản hạt mắc khén chuẩn tránh mốc.
Cách chế biến hạt mắc khén
Sau khi thực hiện cách bảo quản hạt mắc khén chuẩn thì khi dùng ta cần chế biến hạt.
Cách đơn giản nhất là rang khô khi cần dùng. Mỗi khi cần dùng ta chỉ lấy một ít và phải đậy nắp lọ sau khi dùng. Bạn chỉ cần rang hạt mắc khén với chảo hay với lò vi sóng.
Sau khi rang xong, để mắc khén nguội rồi bạn xay hoặc giã, nghiền mắc khén thành bột để dùng cho món ăn.
Các món ăn dùng với mắc khén
Ta biết cách bảo quản hạt mắc khén chuẩn sẽ dùng được lâu. Có rất nhiều món ăn chế biến với mắc khén. Có thể dùng nó như gia vị để ướp các món nướng như cá nướng mắc khén (tham khảo cách làm tại bài viết: https://taybac.tv/ca-nuong-mac-khen-mon-ngon-de-lam-2023-tay-bac-tv/ ) gà nướng mắc khén ( hay món cáy pỉnh. Tham khảo tại bài: https://taybac.tv/cay-pinh-mon-ga-nuong-mac-khen-doc-dao-tay-bac-tv/ ), thịt nướng mắc khén ( https://taybac.tv/cach-lam-thit-nuong-mac-khen-an-01-lan-la-nghien/ ).
Mắc khén cũng không thể thiếu với các món gác bếp như trâu gác bếp, lợn gác bếp, lạp sườn gác bếp.
Còn rất nhiều món ăn ngon cùng mắc khén. Cách làm những món khá đơn giản. Bạn hoàn toàn có thể tự làm và tham khảo cách làm tại mục ẩm thực của Tây Bắc TV. Điều đặc biệt là, mắc khén giúp món ăn hấp dẫn hơn, mới lạ hơn.
Ngoài ra, mắc khén cũng dùng nhiều trong pha chế các món chấm như chẳm chéo, muối ớt mắc khén…
Sau khi bảo quản hạt mắc khén có cần phải rang trước khi dùng không
Câu trả lời ở đây là có. Để sử dụng đúng chuẩn hạt mắc khén chúng ta cần rang lại mắc khén và giã nhỏ. Để mắc khén ăn ngon nhất, mỗi lần ta sử dụng đến đâu hãy rang đến đó. Tránh rang hay xay quá nhiều làm mất mùi.
Bạn có thể mua mắc khén rang sẵn của chúng tôi dạng hạt hay dạng bột: https://taybac.tv/san-pham/mac_khen_tay_bac/
Dụng cụ rang mắc khén:
– Chảo loại đáy càng dày càng tốt.
– Bếp gas hay bếp củi bếp điện đều được
– Chày và cối hay máy xay
– Lọ thủy tinh loại có nắp đậy kín.
Các bước:
– Bước 1: Cho chảo lên bếp bật lửa với mức lửa nhỏ. Đợi đến khi nào chảo thật khô ta lấy lượng mắc khén đủ dùng và cho vào chảo.
– Bước 2: Giữ nguyên ở mức lửa nhỏ thật đều tay đảo mắc khén cho chín đều. Vì mắc khén có chứa tinh dầu, nên cực kỳ bén lửa cũng như dễ cháy do đó tuyệt đối chúng ta không để lửa to.
– Bước 3: Cứ rang đến khi thấy có mùi thơm, hạt mắc khén khi thấy có làn khói trắng bốc lên ta tắt bếp. Tiếp tục đảo thêm cho đến lúc mắc khén thơm lừng. Sau đó ta đổ mắc khén ra 1 cái bát cho nguội.
– Bước 4: Để 30 – 40 phút, khi nào mắc khén đã nguội hẳn cho vào cối và giã nhỏ hoặc xay nhỏ. Nếu bạn giã khi hạt mắc khén nóng hoặc chỉ hơi ấm cũng sẽ bị bết dính
– Bước 5: Để mắc khén đã xay nhỏ vào lọ thủy tinh, đậy nắp thật kín bảo quản dùng dần.
Mua mắc khén chuẩn ở đâu
Hiện nay có rất nhiều địa chỉ bán mắc khén. Bạn nên mua dạng hạt để dùng lâu và chuẩn hơn. Dạng bột dễ bị mất mùi. Nếu ngại rang, xay bạn có thể mua dạng bột nhưng cần chọn nơi uy tín để mua được bột mắc khén mới nhất mùi mới thơm nồng.
Tây Bắc Tv chuyên cung cấp các mặt hàng nông sản, dược liệu Tây Bắc chuẩn trong đó có mắc khén. Bạn có thể mua trực tiếp tại cửa hàng hoặc web: https://taybac.tv/san-pham/mac_khen_tay_bac/
Hi vọng với những thông tin mà Tây Bắc TV vừa chia sẻ ban đã biết cách bảo quản hạt mắc khén chuẩn nhất. Chúc các bạn có nhiều món ngon cùng mắc khén Tây Bắc.
Tây Bắc TV
Địa chỉ: 264 Trần Hưng Đạo phường Đoàn Kết thành phố Lai Châu tỉnh Lai Châu
Điện thoại: 0378308666
– Quyên Hoàng
