Tác dụng của Trà Tía tô

Trà Tía tô là một loại thực phẩm đặc sản nổi tiếng của vùng Tây Nguyên, Việt Nam. Nó được chế biến từ lá cây Tía tô (hay còn gọi là cây chè dại), một loại cây dại mọc hoang ở vùng đồng bằng và núi đồi miền Trung Việt Nam. Trà Tía tô có màu đỏ đặc trưng và hương vị đặc biệt, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe cho người sử dụng.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng Tây Bắc TV tìm hiểu những tác dụng của Trà Tía tô và làm thế nào để chế biến loại trà đặc sản này.

Giới thiệu về Trà Tía tô

Nguồn gốc và lịch sử

Tía tô (tên khoa học: Lepidagathis alopecuroides) là một loài thực vật thuộc họ Ô rô (Acanthaceae), bản địa của Việt Nam và một số nước Đông Nam Á khác. Người dân các tỉnh Tây Nguyên như Gia Lai, Kon Tum, Đắk Lắk đã sử dụng lá Tía tô để chế biến thành trà từ rất lâu đời.

Trà Tía tô truyền thống được sản xuất thủ công bằng cách phơi khô lá Tía tô dưới ánh nắng mặt trời, sau đó đem rang và ủ trong chõ nóng. Quá trình chế biến này giúp bảo tồn các dưỡng chất có trong lá Tía tô và tạo ra hương vị đặc trưng của loại trà này.

Thành phần dinh dưỡng

Trà Tía tô chứa nhiều vitamin, khoáng chất và các hợp chất có hoạt tính sinh học cao như:

• Vitamin C, E, K
• Kali, magiê, sắt, kẽm, đồng
• Flavonoid, polyphenol, tanin
• Axit amin, protein

Ngoài ra, Trà Tía tô cũng giàu chất chống oxy hóa, giúp chống lại các gốc tự do và ngăn ngừa các bệnh lý liên quan đến stress oxy hóa.

Phương pháp chế biến

Có nhiều cách chế biến Trà Tía tô khác nhau, nhưng phổ biến nhất là:

1. Phơi khô lá Tía tô dưới ánh nắng mặt trời
2. Rang lá Tía tô khô trong chõ nóng
3. Ủ lá Tía tô đã rang trong chõ nóng khoảng 15-20 phút
4. Để nguội và đóng gói Trà Tía tô

Bạn cũng có thể pha Trà Tía tô nóng bằng cách cho khoảng 1 muỗng lá trà vào ấm đun sôi với nước trong vòng 5-7 phút. Uống Trà Tía tô nóng hoặc để nguội tùy theo sở thích.

Tác dụng của Trà Tía tô

Tác dụng chống oxy hóa

Trà Tía tô giàu các hợp chất polyphenol và flavonoid, là những chất chống oxy hóa mạnh mẽ. Chúng giúp bảo vệ tế bào khỏi những tổn thương do các gốc tự do gây ra, ngăn ngừa các bệnh lý liên quan đến stress oxy hóa như ung thư, bệnh tim mạch, đái tháo đường và lão hóa sớm.

Một nghiên cứu trên động vật cho thấy, chiết xuất từ lá Tía tô có khả năng chống oxy hóa mạnh hơn vitamin C và vitamin E, những chất chống oxy hóa phổ biến khác.

Tác dụng giảm cholesterol

Các hợp chất polyphenol và tanin trong Trà Tía tô có khả năng làm giảm lượng cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL) trong máu. Điều này giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như xơ vữa động mạch, đau thắt ngực, đột quỵ.

Một nghiên cứu trên chuột cho thấy, uống Trà Tía tô trong 4 tuần đã làm giảm đáng kể lượng cholesterol toàn phần và LDL cholesterol, đồng thời tăng HDL cholesterol trong máu.

Tác dụng kiểm soát đường huyết

Nhờ hàm lượng flavonoid và tanin cao, Trà Tía tô có khả năng kiểm soát lượng đường trong máu. Các hợp chất này làm tăng nhạy cảm insulin, giúp cơ thể sử dụng hiệu quả hơn lượng đường trong máu.

Một nghiên cứu trên chuột đái tháo đường cho thấy, chiết xuất từ lá Tía tô đã làm giảm đáng kể lượng đường huyết và cải thiện tình trạng kháng insulin.

Tác dụng chống viêm

Các hợp chất polyphenol trong Trà Tía tô có đặc tính chống viêm, giúp giảm các phản ứng viêm trong cơ thể. Điều này có tác dụng hỗ trợ điều trị các bệnh lý mạn tính liên quan đến viêm như viêm khớp, viêm loét dạ dày, hen suyễn.

Một nghiên cứu in vitro cho thấy, chiết xuất từ lá Tía tô có khả năng ức chế sản xuất các cytokine gây viêm như IL-6 và TNF-alpha.

Tác dụng chống ung thư

Nhờ hoạt tính chống oxy hóa và chống viêm mạnh mẽ, Trà Tía tô được cho là có tiềm năng trong việc ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị một số bệnh ung thư.

Một nghiên cứu in vitro trên tế bào ung thư vú cho thấy, chiết xuất từ lá Tía tô đã làm giảm sự phát triển và nhân lên của các tế bào ung thư này.

Tác dụng làm đẹp da

Trà Tía tô cũng được biết đến với những lợi ích cho làn da. Nhờ nguồn vitamin C, E và các chất chống oxy hóa khác, Trà Tía tô có thể giúp làm mịn da, ngăn ngừa lão hóa da và các dấu hiệu của nếp nhăn.

Nhiều người thường dùng Trà Tía tô làm nước tắm hoặc đắp mặt nạ từ bột Trà Tía tô để cải thiện làn da của mình.

Cách sử dụng Trà Tía tô

Uống Trà Tía tô

Cách thông dụng nhất để sử dụng Trà Tía tô là pha nước uống. Bạn có thể pha Trà Tía tô nóng hoặc nguội tùy theo sở thích.

Pha Trà Tía tô nóng

Nguyên liệu:

• 1 muỗng cà phê Trà Tía tô khô
• 1 cốc nước sôi (200ml)

Cách làm:

1. Đun sôi nước
2. Cho Trà Tía tô vào ấm
3. Đổ nước sôi vào ấm
4. Đậy nắp, ủ trong 5-7 phút
5. Lọc bỏ bã trà, múc ra tách và thưởng thức

Pha Trà Tía tô lạnh

Nguyên liệu:

• 2 muỗng cà phê Trà Tía tô khô
• 1 lít nước lọc nguội

Cách làm:

1. Cho Trà Tía tô vào bình thuỷ tinh
2. Đổ nước lọc nguội vào bình
3. Lắc đều và để nguội trong tủ lạnh ít nhất 2 giờ
4. Lọc bỏ bã trà, đổ ra ly và thưởng thức

Ngoài ra, bạn có thể thêm một ít mật ong hoặc chanh tùy khẩu vị.

Dùng Trà Tía tô làm đẹp

Bên cạnh uống trực tiếp, nhiều người cũng sử dụng Trà Tía tô trong việc chăm sóc sắc đẹp để có một làn da đẹp hơn.

Tắm trà Tía tô

Nguyên liệu:

• 1 cốc Trà Tía tô khô
• Nước ấm

Cách làm:

1. Đun sôi nước
2. Cho Trà Tía tô vào nước nóng, đậy nắp và ủ trong 15 phút
3. Lọc lấy nước ngâm trà
4. Thêm nước ngâm trà vào bồn tắm có nước ấm
5. Ngâm mình trong 15-20 phút
6. Tắm lại bằng nước sạch

Đắp mặt nạ Trà Tía tô

Nguyên liệu:

• 2 muỗng cà phê Trà Tía tô khô
• 2 muỗng cà phê mật ong
• 1 muỗng cà phê sữa tươi không đường

Cách làm:

1. Nghiền nhỏ Trà Tía tô thành bột
2. Trộn đều Trà Tía tô với mật ong và sữa tươi
3. Đắp hỗn hợp lên da mặt và cổ
4. Massage nhẹ nhàng trong 5 phút
5. Để yên 15-20 phút
6. Rửa sạch mặt với nước ấm

Lưu ý khi sử dụng Trà Tía tô

Mặc dù Trà Tía tô mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, nhưng bạn cũng nên lưu ý một số điều sau:

• Không nên uống quá nhiều Trà Tía tô trong một ngày (tối đa 2-3 ly).
• Tránh sử dụng Trà Tía tô nếu đang mang thai hoặc cho con bú (do chưa có đủ nghiên cứu về độ an toàn).
• Người bị sỏi thận hoặc các bệnh lý về thận nên hạn chế sử dụng Trà Tía tô (vì nó chứa nhiều oxalate).
• Không nên uống Trà Tía tô trước khi phẫu thuật ít nhất 2 tuần (do khả năng làm loãng máu).

Nếu có bất kỳ tác dụng phụ nào sau khi sử dụng Trà Tía tô, hãy ngưng sử dụng và tham khảo ý kiến bác sĩ.

Kết luận

Trà Tía tô là một loại đồ uống truyền thống của đồng bào dân tộc Tây Nguyên, mang trong mình nhiều giá trị dinh dưỡng và tác dụng bảo vệ sức khỏe. Với hàm lượng cao các chất chống oxy hóa như polyphenol và flavonoid, Trà Tía tô có tác dụng tốt trong việc ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị các bệnh lý mạn tính như tim mạch, ung thư, đái tháo đường, viêm khớp… Ngoài ra, Trà Tía tô còn được sử dụng như một món đồ uống giải khát, thanh lọc cơ thể và làm đẹp da.

Tuy nhiên, cần lưu ý sử dụng Trà Tía tô với liều lượng vừa phải và thích hợp với từng đối tượng. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu có bất kỳ nghi ngờ hay mối quan tâm gì về việc sử dụng Trà Tía tô. Với những lợi ích tuyệt vời của mình, Trà Tía tô xứng đáng là một phần không thể thiếu trong chế độ ăn uống lành mạnh của mỗi người.

>Xem thêm;

: Liên hệ trực tuyến TẠI ĐÂY        hoặc  facebook: TÂY BẮC TV